Emekli olamayan SGK'dan primlerini geri alabilir mi? İşte tüm detaylar..
SGK’dan kimler prim iadesi alabilir?
Emeklilik yaşını dolduran ve emeklilik yaşını geçen çalışanlar, emekli olmak için gerekli olan prim gün sayısını ve çalışma yılını doldurmayarak emekli maaşı alma hakkı kazanamıyorlar ise ödemiş oldukları primleri SGK’dan toplu halde alabilir. Alınan bu ödemeye ise, yaşlılık toptan ödemesi denir. Örneklendirecek olursak, 4/A statüsünde bayan çalışan, 7000 prim gün sayısını doldurarak 58 yaşında emekli olabiliyor. Bunun yanı sıra 15 sene çalışarak 3600 prim gün sayısına sahip olup 58 yaşında da yaş sebebi ile emekli olabiliyor. Fakat bu çalışanın yaşı 58 olmasına rağmen ödemiş olduğu primlerin toplamı 3000 gün ise ve çalışma yılı da 10 yıl ise emekli olarak maaş almaya hak kazanamadığından SGK’ya müracaatta bulunup o güne kadar ödemiş olduğu primlerin geri ödemesini alabilir. İşyerini kapatan Bağ-Kurlu vatandaşlar da prim iadesi için başvuruda bulunabilir.
SGK’ya fazla prim ödeyenler iade alabilir mi?
SGK’ya fazla prim ödemesi yapan vatandaşlar da ödemiş oldukları fazla primlerin geri ödemesini alabilir. Çalışan vatandaş adına SGK’ya, sigorta primine yönelik kazanç üst sınırını geçen bir ödemede bulunulmuş ise aşılan kısımın geri ödemesi alınabilir. Bu durum, öncelik olarak yüksek ücretle çalışan vatandaşlar için geçerli. Yüksek ücret alan vatandaşların primleri de tavandan yatar ve tavanı geçen kısım için ise iade talebinde bulunulabilir. Birden fazla işyerinde çalışmakta olan vatandaşların ödemiş oldukları primler de tavanı geçerse ödemesi yapılan tutar SGK üzerinden iade alınabilir.
İstediğim zaman primleri iade alabilir miyim?
Prim iadesi alabilmek için, emeklilik yaşının doldurulması gerekiyor. Kadınlar için 58 yaş erkekler için ise 60 yaştır. Bayan çalışan vatandaşlar 58 yaşını, erkek çalışan vatandaşlar ise 60 yaşını doldurdukları takdirde SGK’dan prim iadesi için başvuru talebinde bulunabilirler. Bu kapsamda 40 yaşında veya 50 yaşında prim iadesi alınamaz.
Çalışanlar da prim iadesi alabilir mi?
Prim iadesi alınabilmesi için herhangi bir işyerinde sigortalı olarak çalışmıyor olmak ve Bağ-Kur’lu olup da kendi işinde çalışmıyor olmak şartı aranıyor.
Primin tamamı iade ediliyor mu?
Primlerin tamamı, iade edilmemekte. SGK’ ya ödemesi yapılan primlerde işçi payı, işveren payı ve İşsizlik Sigortası Fonu için ödeme yapılan paylar var. Bu durumların içinden sadece çalışan vatandaştan kesilmiş olan primlerin iadesi yapılır. Yapılacak olan primin yüzdesi ise yüzde 9 oranındadır. Konu kapsamında, işçi payına düşen malullük, yaşlılık ve ölüm için kesilmiş olan prim tutarı yüzde 9 oranındadır. Yüzde 9’luk olan primin iadesi alınabilir. İşveren payı ve İşsizlik Sigortası Fonu için kesilmiş olan primin iadesi olmuyor. Kendi adına çalışan vatandaşlar, yani Bağ-Kurlu olan vatandaşlar, ödemiş oldukları yaşlılık, ölüm ve malullük primlerinin iadesini alabilirler. Konu kapsamında SGK, geçmiş yıllara ait olan primleri güncelleme katsayısı ile hesaplama yaparak öder. Tavanı geçen prim ödemelerinde veya birden fazla işyerinde çalışıldığı için tavanı geçen ödemelerde sadece işçi payına düşmekte olan uzun vadeli sigorta kollarına ait tutarların iadesi yapılır ve işverenin ödemiş olduğu prim, iadeye dâhil değildir.
Prim iadesi sadece kişiye mi yapılır?
Prim iadesi üzerinden vefat eden sigortalı vatandaşın eşi ve çocukları da yararlanabilir. İşçi statüsünde çalışan ya da kendi adına Bağ-Kurlu olarak çalışan vatandaşın vefat etmesi durumunda emeklilik hakkına sahip olamamış ise eşine ve çocuklarına dul ve yetim aylığı bağlanamaması nedeniyle eş ve çocuklar SGK’ ya prim iadesi için başvuru talebinde bulunarak toplu ödeme alabilirler.
Prim iadesi için nereye başvurulması gerekiyor?
Prim iadesi için gerekli şartlar sağlanmış ise SGK merkezine ve il müdürlüklerine yazılı olarak başvuru talebinde bulunulması gerekiyor.
Prim iadesi alanlar yeniden sigortalı olabilir mi?
SGK üzerinden yaşlılık toptan ödemesi alarak sistemle ilişkisi kesilen vatandaşlar, tekrar sigortalı olabilmekte ve emekli maaşı alabilmektedirler. Tekrar sigortalı olmak isteyen vatandaşlar, toptan almış oldukları prim tutarını ve her yılın güncelleme katsayısı ile güncellenen tutarının geri ödemesini SGK’ ya yapacaktır. Böylelikle tekrar sigortalı sayılacaklar ve emeklilik için gerekli olan şartları yerine getirdiklerinde, emekli aylığı alabilecekler.
