Kocakarı soğukları olarak bilinen Berdül-Acüz, her yıl mart ayında yaşanıyor. Yılın son soğuk zamanları olan Berdül-Acüz'ün ne zaman geleceği merak ediliyor. Kocakarı soğuklarının da yaşanmasıyla Türkiye kış mevsimine artık 'Elveda' diyecek. Peki, kocakarı soğukları ne zaman, 2025'te ayın kaçında gelecek? İşte, ayrıntılar...
BERDÜL-ACÜZ NE DEMEK?
Arapça’da “soğuk” anlamına gelen berd ile “yaşlı, ihtiyar kadın” anlamındaki acûz kelimelerinden meydana gelen berdül acüz, “yaşlı kadın soğuğu” demektir.
BERDÜL-ACÜZ KOCA KARI SOĞUKLARI NE ZAMAN?
Türkiye'de halk dilinde "Kocakarı Soğukları" anlamına gelen bu soğuklar, Miladi Takvime göre 11-17 Mart 2025 tarihleri arasındaki günlerde, ayrıca 30 Mart gününde görülüyor.
MART İÇERİ DERT DIŞARI "KOCAKARI SOĞUKLARI"
Gücük ayının son gecesi veya Mart ayının ilk sabahı bazı yörelerde "Mart içeri, dert dışarı" denilerek karşılanıyor.
Kocakarı Soğukları (berdü’l-acûz), 11 Mart’ta başlıyor, 8 gün sürüp 19 Martta bitiyor.
“Mart gözünde parmacuğum / Dıngıl oynar ulacuğum / Ben can komaya geliyrum / Sen can çıkaraysun” manisi Mart soğukları için söylenmiştir.
"Mart kapıdan baktırır, kazma kürek yaktırır" sözünü söyleten soğuklar da bu günler oluyor.
Bazı rivayetlere göre Âd kavmini helâk eden rüzgâr bu günlerde ortaya çıkmıştır.
KİM BU KOCAKARI?
Arap halk kültüründe de olan ve “eyyâmü’l-acûz” (yaşlı kadın günleri) denilen bu yedi günün her bir ayrıca tek tek adlandırılıyor.
Arap kaynaklarında yaşlı bir kadın kış mevsiminin sonlarında ortaya çıkan bu soğukları önceden haber verdiğinden ona nisbetle bu günlere berdü’l-acûz/berdelacüz deniliyor.
Bir diğer rivayete göre ise sekiz oğlu olan yaşlı bir dul kadın, çocuklarından kendisini evlendirmelerini istemiş, ancak oğulları ona, “Sekiz gece boyunca dışarıda dayanabilirsen seni evlendiririz” demiştir. Kadın, yedinci gecede soğuğa yenik düşerek hayatını kaybetmiş ve bu sert hava koşulları onun adıyla anılmıştır.
Bir başka anlatıya göre ise, yaşlı bir kadının yedi keçisi bu günlerde donarak ölmüş, bu nedenle bu dondurucu soğuklar halk arasında ona atfedilmiştir.
Türk halk hikayeleri arasında da farklı versiyonları olan kocakarının kim olduğu bilinmiyor. Anlatılan hikayelerden biri şöyle:
“Yayla zamanı yaklaşmış. Göç hazırlıkları başlamış. Bir yaşlı nene varmış. O nene dua etmiş, ama duasını yanlış etmiş.
Allah izin verirse de vermese de ben malımı yaylaya çıkaracağım demiş. Tabii yaylaya çıkınca hava güzelmiş. Birden yanlış dua yüzünden birden kar, fırtına bastırmış.
Bastırınca da birden hazırlıksız yakalandı, yapacağı bir şey yok, odunu yok. Birden kendi bacaklarını ocağa sokmuş ki ısınsın. Kendi bacakları yanmayacağına göre... Bu sefer soğuktan kocakarı dondu, öldü. Malı da kendisi de dondular. O yüzden bu aya Kocakarı ayı derler”
Erzincan'da beklenen hava durumu ise görüldüğü gibi Koca Karı bitiş tarihin de sıcaklıklar artıyor:
| Tarih | Hava durumu | Yağış | Gün | Gece |
|---|---|---|---|---|
| Bugün |  Parçalı bulutlu Saatlik |
12° | -2° | |
| Yarın | Parçalı bulutlu Saatlik |
6° | -2° | |
| 13 Mar Per | Parçalı bulutlu |
8° | 0° | |
| 14 Mar Cum | Parçalı bulutlu |
8° | 3° | |
| 15 Mar Cmt | Parçalı bulutlu |
13° | 6° | |
| 16 Mar Paz | Parçalı bulutlu |
17° | 11° | |
| 17 Mar Pzt |  Çok bulutlu |
21° | 12° | |
| 18 Mar Sal |  Çok bulutlu |
17° | 9° |
