Erzincan’da bir kaleye daha koruma zırhı verildi
Erzincan’da bir kültür varlığı daha koruma alanı ilan edildi. Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Erzurum Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından, Erzincan’ın Kemaliye ilçesi ‘Çit Köyü Kale’si koruma alanı olarak tescil edildi.
Kültür ve Turizm Bakanlığından: Erzurum Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararı:
Erzincan İli, Kemaliye İlçesi, Çit Köyü, 105 ada, 4 parselde yer alan, mülkiyeti Maliye Hazinesi adına kayıtlı, Erzurum Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 10.09.2008 tarih ve 1037 sayılı kararı ile tescillenerek Erzurum Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 18.09.2014 tarih ve 1323 sayılı kararı ile korunma alanı sınırları belirlenen Kale Kalıntısının tescil durumunun değerlendirilmesi hususunun 2863 sayılı Kanun kapsamında incelenmesi talebini içeren Erzurum Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 28.05.2024 tarih ve 2024/2723370 sayılı uzman raporu, 2863 sayılı Kanunun 7. maddesi gereği ilgili Kurumlardan talep edilen Kurum görüşleri okundu, dosyası ve ekleri incelendi. Yapılan incelemeler ve görüşmeler sonucunda;
Erzincan İli, Kemaliye İlçesi, Çit Köyü, 105 ada, 4 parselde yer alan Kale Kalıntısının;
• Korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı olarak tesciline ilişkin alınan Erzurum Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 10.09.2008 tarih ve 1037 sayılı kararının geçerli olduğuna,
· Korunma alanı sınırlarının belirlenmesine ilişkin alınan Erzurum Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 18.09.2014 tarih ve 1323 sayılı kararının iptaline,
· Korunma alanı sınırının karar eki 1/2500 ölçekli krokide işaretlendiği şekliyle, koruma grubunun ise "L.Grup" olarak belirlenmesine,
Çit Köyü Kale Kalıntısının yer aldığı, Çit Köyü, 105 ada, 4 parselde yer alan taşınmazın fen klasörü ve tapu kütüğü beyanlar hanesine "I. Grup Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlığıdır ve Korunma Alanıdır" şerhinin 105 ada, 2, 3, 5, 6, 7, 8 parsellerde yer alan taşınmazların fen klasörü ve tapu kütüğü beyanlar hanesine "Korunma Alanıdır" şerhinin, 101 ada, 1 parsel ile 105 ada, 1 ve 9 parsellerde yer alan taşınmazların fen klasörü ve tapu kütüğü beyanlar hanesine "Bir Kısmı Korunma Alanıdır" şerhinin ilgili Tapu ve Kadastro Müdürlüklerince 13.03.2012 tarih ve 28232 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlıklarının ve Sitlerin Tespit ve Tescili Hakkında Yönetmelik" gereği verilmesine ve işlem sonucuna ilişkin bilgi ve belgelerin Erzurum Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğüne iletilmesine karar verildi.”
Sulu Mağarası: Kemaliye Gümüşçeşme Mahallesi sınırları içerisinde bulunan Sulu Mağarası’nın doğal estetik, bilimsel ve ekolojik açıdan değerli, ancak insanlık yararı açısından sağlık ve eko-turizm amaçlı turizm faaliyetleri yapılabilecek nitelikte doğal dengeler dikkate alınarak kullanılabilecek mağaralar kategorisine girdi. Erzurum Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonunda 30.11.2023 tarihli 616 sayılı karar, 08.07.2024 tarihli ve 9912923 sayılı Bakanlık Makam Olur’u ile onaylandı.
Kemaliye’nin Tarihi Yerleri
Endiçi Kalesi: Aşutka köyü arazisindedir. İlk çağdan günümüze ulaşan yerleşim alanı.
Roma Mezarlığı: İlçenin güneyinde, Fırat nehrinin içindeki taşlar üzerinde.
Pigan Kalıntıları: İlçenin kuzeybatısındadır. Roma, Bizans, Selçuklu dönemlerine ait kalıntılar var.
Hasgel Kalıntıları: İlçenin doğu kesiminde, Roma döneminden günümüze ulaşan kalıntılar.
Arsanias Kalıntıları Kale, toplantı salonu ve kilise önemli yapılardır. Çoğu yıkık durumdadır. Kalıntılar Roma dönemine kadar uzanmakta.
Topkapı Kalesi: Dutluca köyü yakınındadır. Son cemaat yeri sonradan eklenmiştir. Minaresi Selçuklu özelliği gösterir. Mescit bölümü orijinal özelliğini korumuş.
Orta Camii: Kadıgölü`nün kıyısında bulunan Orta Camii`nin, 17. ve 18. yüzyıla ait olduğu sanılmaktadır. Dört ana ayak üzerine oturan kubbe, caminin tüm tabanına hakim.
Ayrıca ilçede; 1596 yılında Melik Ahmet Paşa tarafından yaptırılan Kışlacık Köyü Camii, 1305 tarihinde yaptırılan ve halen kullanılan Salihli Köyü Camii, 1641 yılında ilçe merkezinde yapılmış Taşdibi Camii, 1858 tarihinde Padişah Abdülmecid tarafından yaptırılan YeşilyamaçKöyü Camii ve Başpınar Köyü Camii var.
Kadıgölü: Çeşitli efsanelere konu olan bir su kaynağı.
Ala Mağarası: İlçenin kuzeydoğusunda bulunan Ala Mağarasının içinde dehliz ve kanallar bulunmaktadır. Girişinde sızıntı olarak akan suyun, ala ve sedef hastalıklarına iyi geldiği bilinmektedir.
Ocak Köyü (Hıdır Sultan Abdal Ocağı): Çok eski yüzyıllarda, "Şeyhler" olarak bilinen köyün, günümüzdeki adı Ocak`tır. Ancak, köyün kurucusunun maneviyat dünyasına candan bağlı olanlar, bu isim yerine çoğunlukla Hıdır Abdal Sultan Ocağı ismini kullanırlar. Köy, ilçe merkezi Kemaliye`ye 40 km uzaklıkta.
Konuk evleri, hamamları, camileri, kütüphanesi ve okulu gibi sosyal tesislerinin yanısıra müzesi, helikopter pisti, çeşmeleri, düzenli ve bakımlı yollan ile örnek ve görülmeye değer bir Anadolu köyü.
Hıdır Abdal Türbesi: Türbe, Selçuklu ve Osmanlı mimarisinin özelliklerinde yapılmıştır. Yapıya tümüyle taş işçiliği hakimdir. Yapılış tarihi ve kim tarafından yapıldığı bilinmemektedir. Varlığı dönemin padişah fermanlarıyla tescil edilen, daha sonra 1925 yılında yürürlüğe konan bir yasa uyarınca kapatılan ve 24 yıl sonra yeniden açılan Hıdır Abdal Sultan Türbesi tarihe ışık tutan anıt bir eser olarak halkımızın ziyaretine açık.
Anadolu insanının "ermiş", "veli", "evliya" olarak nitelendirdiği kişilerden biri olan Hıdır Abdal, Hacı Bektaş Veli tarafından "Düşkünocağı" göreviyle onurlandırılmış ve onun manevi dünyasından feyz almıştır. Yaklaşık 700 yıl önce burada kurduğu tekkesinden, Türk gücünün çevreye yayılmasında etkili hizmetleri olmuş.
