1 Ocak 2025 itibarıyla yürürlüğe giren 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında, az tehlikeli sınıfta yer alan ve en az bir sigortalı çalışanı bulunan işyerlerinde dahi iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi bulundurma zorunluluğu getirildi. Daha önce sadece tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için geçerli olan bu yükümlülük, artık tüm işyerlerini kapsıyor.
İşyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin artırılması amacıyla getirilen bu yeni düzenleme, iş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesini, çalışanların güvenli ve sağlıklı bir ortamda çalışmasını hedefliyor.
İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmeti Artık Zorunlu
Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan İş Sağlığı Güvenlik Uzmanı Yürüyüşan Yeşil, işverenlerin bu yeni düzenlemeye uyum sağlaması gerektiğini belirterek şu ifadeleri kullandı:
“İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği’ne göre, işyerlerinde alınması gereken iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin belirlenmesi, uygulanmasının izlenmesi, iş kazası ve meslek hastalıklarının önlenmesi, çalışanların ilk yardım ve acil tedavi ile koruyucu sağlık ve güvenlik hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla işverenler, çalışanları arasından ilgili yönetmeliklerde belirtilen nitelikleri haiz bir veya birden fazla işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirmek zorundadır.”
Yeşil, işverenlerin gerekli niteliklere sahip personel bulunmaması halinde yükümlülüklerinin tamamını veya bir kısmını, Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi (OSGB) veya Çalışan Sağlığı Merkezlerinden (ÇASMER) hizmet alarak yerine getirebileceğini ifade etti.
Ayrıca, yönetmelikte belirtilen eğitimi tamamlayarak sınavda başarılı olan ve iş güvenliği uzmanlığı belgesi bulunan işveren veya işveren vekillerinin, işe giriş ve periyodik muayeneler ile ölçümler hariç olmak üzere iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini kendilerinin üstlenebileceğini belirtti.
İşverenler İSG-KATİP Sistemine Kayıt Olmalı
İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini işverenin kendisi yürütmek istemesi durumunda, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bağlı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü’nün İSG-KATİP sistemine kayıt yaptırması zorunlu hale getirildi.
İSG-KATİP sistemine kayıt yapılmayan işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri geçerli sayılmayacak. İş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirmeleri bu sistem üzerinden yapılacak ve ancak sistem üzerinden onaylandığında yürürlüğe girecek.
İşyerinin tehlike sınıfının değişmesi veya çalışan sayısının elli ve üzerine çıkması durumlarında, otuz gün içinde yeni düzenlemeye uygun şekilde görevlendirmeler yapılması gerekecek.
Denetimler Online Yapılacak, Cezalar Ağır Olacak
İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerine ilişkin denetimler, online ortamda yürütülecek. İSG-KATİP sistemi üzerinden yapılan kayıtlar ve işyerlerine ait belgeler incelenecek.
Denetimler sonucunda uygunsuzluk tespit edilmesi halinde işverenler ağır para cezalarıyla karşı karşıya kalacak.
Yeni düzenlemeye uymayan işyerleri için uygulanacak cezalar şöyle:
- Az tehlikeli işyerleri: 177.326 TL
- Tehlikeli işyerleri: 265.988 TL
- Çok tehlikeli işyerleri: 354.652 TL
Özellikle çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirme zorunluluğuna uymamanın ciddi sonuçları olacağı belirtiliyor.
İşverenlerin bu yüksek cezalardan kaçınmak için iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini eksiksiz bir şekilde yerine getirmesi gerekiyor.
İş Güvenliği Hizmetlerine Ayrılması Gereken Süreler Belirlendi
Yeni yönetmelik kapsamında, iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi için ayrılması gereken süreler de netleştirildi. Buna göre;
✔ Az tehlikeli sınıf: İş güvenliği uzmanı için 10 dakika, işyeri hekimi için 5 dakika
✔ Tehlikeli sınıf: İş güvenliği uzmanı için 20 dakika, işyeri hekimi için 10 dakika
✔ Çok tehlikeli sınıf: İş güvenliği uzmanı için 40 dakika, işyeri hekimi için 15 dakika
Bu sürelerin işyerinde çalışan her bir kişi için uygulanması gerektiği vurgulandı.
İşverenler Ne Yapmalı?
İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini eksiksiz yerine getirmek isteyen işverenlerin şu adımları takip etmesi gerekiyor:
📌 İSG-KATİP sistemine kayıt yaptırılmalı.
📌 İş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirilmeli.
📌 OSGB veya ÇASMER’den hizmet alınabilir.
📌 İş güvenliği hizmetlerine ayrılması gereken süreler dikkate alınmalı.
📌 Denetimler için tüm evraklar eksiksiz tutulmalı.
İşverenlerin yeni düzenlemeye ivedilikle uyum sağlaması gerektiğini belirten uzmanlar, önümüzdeki dönemde iş sağlığı ve güvenliği denetimlerinin sıkılaştırılacağını ve cezalarda herhangi bir esneklik tanınmayacağını vurguluyor.
1 Ocak 2025 itibarıyla yürürlüğe giren bu değişiklikle birlikte iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin artırılması hedefleniyor. İşverenlerin cezalardan kaçınmak ve çalışanlarını güvenli bir ortamda çalıştırmak için gerekli adımları bir an önce atmaları önem taşıyor.