Erzincan'ın Kemaliye ilçesi, derin kanyonları ve tarihi zenginlikleriyle tanınan bir bölgedir. Bu ilçede, bin yıllık bir gelenek olan kapı tokmakları hala yaşatılmaktadır.
Osmanlı döneminden kalma bu kapı tokmakları, misafirin kimliğini bildiren bir işlev taşır. Kapılarda yer alan iki tokmaktan kalın sesli olanı erkeği, ince sesli olanı ise kadını simgeler. Böylece, kapıyı çalan kişinin cinsiyeti kapıyı açmadan anlaşılabilir.
Kapı tokmakları sadece sesleriyle değil, üzerlerindeki motiflerle de anlam taşır. Örneğin, lamba motifi evin ocağının sönmemesi ve hayatın daim olmasını simgelerken, kuş motifi ev sahibinin gurbette bir yakını olduğunu ve haber beklediğini ifade eder.
Ayrıca, sağa sola ayrılan ve kuş kafasını andıran motifler, evin Müslüman bir aileye ait olduğunu belirtirken, öküz motifi ise ailenin birliğini simgeler.
Kemaliye ilçesinde yaşayan Sema Bozik, bu kapı tokmaklarının bin yıllık bir geleneği yaşattığını ve ilçeye gelen yabancıların dikkatini çektiğini belirtiyor.
Bozik, eskiden ilçede yaygın olan halıcılık, dokumacılık gibi el sanatlarının günümüze ulaşamadığını, ancak kapı tokmaklarının bu eski geleneği yaşatmaya devam ettiğini vurguluyor.
Bu tarihi kapı tokmakları, sadece bir aksesuar olmanın ötesinde, kültürel ve toplumsal bir sembol olarak değerini koruyor.
