Türkiye’de yeni ev alabilmek artık dar ve orta gelirliler için neredeyse imkânsız oldu. Yüksek ev fiyatları ve kredi bedelleri vatandaşların ev alabilme hayali her geçen gün daha da azalıyorken kiralar da ülke genelinde şok artışlar yaşanıyor. Kiralardaki artışın büyükşehirlerde oran ise çok daha yüksektir. Reıden-Gyoder'in son yayımladığı verilere göre, 2018'den bugüne Ankara'daki kira artış oranı yüzde 1120 olurken, İstanbul'daki artış yüzde 843, İzmir'deki artış ise yüzde 801 seviyesine ulaştı
İstanbul, Anakara, İzmir başta olmak üzere büyükşehirlerde yükselen kira ve satılık daire fiyatları vatandaşın korkulu rüyası haline gelirken, konut piyasasında yaşanan sıkıntıların çözümüne yönelik çalışmalar devam ediyor. Dikkatler, dar ve orta gelirli vatandaşların ev sahibi olmasını kolaylaştıracak, ‘İlk Evim Kampanyasına’ odaklanırken, şok kira ve satılık konut artışı ise devam ediyor.
Haber Global'den Mert İnan'ın haberine göre, Reıden-Gyoder'in son yayımladığı veriler ise konut piyasasında yaşanan fahiş artışı bir kez daha gözler önüne serdi. Son rapora göre kira değerleri ağustos ayında temmuza göre yüzde 10, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 137.2 artarken, son 5 yılda ortalama kira artış oranı yüzde 891.6 olarak kaydedildi. Ağustos ayında Ankara'da kira artışı ortalama yüzde 8.4, İzmir’de yüzde 7.2, İstanbul’da ise yüzde 6,7 olarak saptanırken, üç büyük kent arasında Ankara'da son bir yıllık kira değeri yüzde 177, İzmir’de yüzde 135, İstanbul’da ise yüzde 94 olarak arttı.
'ARSA MALİYETLERİNİN ORTADAN KALKMASI GEREKİYOR'
Son 5 yıllık verilerinde ise 2018'den bugüne Ankara'daki kira artış oranı yüzde 1120 olurken, İstanbul'daki artış yüzde 843, İzmir'deki artış ise yüzde 801 seviyesine ulaştı. İlçelerin ortalama metrekare kira değerinde ise ağustos ayında kira değeri en yüksek üç ilçe İstanbul Sarıyer, Beşiktaş ve Beyoğlu oldu. Sarıyer'de konutların ortalama metrekare kira değeri 309 lira, Beşiktaş’ta 238 lira, Beyoğlu’nda ise 209 lira düzeyine erişti.
Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği Hakan Akdoğan, mevcut şartlarda dar gelirlilerin ev sahibi olmaları için arsa maliyetlerinin ortadan kaldırılması gerektiğini söyledi.
'ARZ-TALEP DENGESİ BOZUK'
Akdoğan şöyle devam etti:
"Fiyatlar sadece arsa maliyeti ortadan kaldırılırsa geri gelebilir. Bunu da ancak devlet yapabilir. Orman vasfını yitirmiş, tarıma elverişsiz atıl durumdaki yerlerde konut üretimi yapılırsa, fiyatlar makul hale gelir. Aksi takdirde ne işçilik, ne inşaat maliyetlerini geri getirmek mümkün değil. Arz talep dengesi de bozuk olduğundan, tek çare atıl hazine arazilerini arsa vasfına çevirmek" dedi.
'DAR GELİRLİ VATANDAŞLAR İÇİN YENİ SEÇENEKLER'
Emlak Uzmanı Hakan Özelmacıklı da konut kredilerindeki yüzde 75'lik daralmanın, İlk Evim Kampanyası ile tersine çevrileceğini belirtirken, "İstanbul'da Arnavutköy, Esenler'in kuzeyi, Başakşehir, nispeten Silivri ve Çatalca gibi alanlar ile Anadolu Yakasında Çekmeköy, Sancaktepe, Sarıgazi yeni cazibe merkezleri olarak dikkat çekiyor. Dar gelirli vatandaşlar için bazı seçenekler masaya gelecektir. OVP kapsamında özellikle hazine taşınmazlarının arsa vasfına çevrilerek dar ve orta gelirliler için projelendirilmesi çok önemli. Meclis açıldığında bu konu gündeme gelmelidir" diye konuştu.
'İŞÇİ GÖÇÜ YAŞANIYOR'
"Temel hedef insanları daha çok insanı ev sahibi yapmak" diyen Özelmacıklı, "Ancak deprem bölgesindeki konut seferberliği nedeniyle işçi göçü yaşanmış vaziyette. Kampanyadaki projelerin yerleri belirlenmiş değil. Herkes, yeni konut alanlarının nereleri olacağını merak ediyor. Ancak deprem nedeniyle hedeflenen konut sayısına ulaşmak 2 yıl gecikebilir" ifadelerini kullandı.
Öte yandan İlk Evim Kampanyası, kapsamında konut kredi oranlarının kamu bankalarında yüzde 1.2 faize düşürülmesi beklenirken, 180 ay vade, vergi ve kredi desteğin imkanlarının önün açılacağı belirtiliyor. İlk etapta 100 bin vatandaşın yaralanması planlanan kampanya öncesinde ise satılık daire fiyatlarındaki artış eğrisi ise devam ediyor.