Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, ülkenin arıcılık ile ilgili bilgilerinin yer aldığı Türkiye Arıcılık Haritası'nın 2023 verileri ile güncellendiğini belirterek, “Türkiye Arıcılık Haritamıza yeni coğrafi işaret alan ballarımız ile damızlık ana arı üreten illerimiz de eklendi. Bal ve diğer arı ürünlerinin üretiminde verimliliğimizi daha da ileriye taşımaya yönelik projeler geliştirmeye devam edeceğiz." ifadelerini kullandı.
Sahip olduğu coğrafi konum ve biyoçeşitlilik dolayısıyla dünya ballı bitkiler florasının yüzde 75'ine sahip olan Türkiye'nin, bal üretiminde dünyada ikinci sırada bulunduğuna dikkat çeken Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, dünyadaki çam balı üretiminin yüzde 90'ının da Türkiye'de gerçekleştiğinin altını çizdi.
Son 22 yılda arıcılığın geliştirilmesi ve bal üretiminin artırılması amacıyla çok sayıda projenin hayata geçirildiğini anımsatan Yumaklı, bu kapsamda, Bakanlığa bağlı Hayvancılık Genel Müdürlüğü'nün hizmete sunduğu Türkiye Arıcılık Haritası internet sitesinin üreticiler için önemli bir dijital rehber olduğunu vurguladı.
Zaman zaman yeni bilgiler eklenen Türkiye Arıcılık Haritası'nın 2023 verileri ile güncellendiğini bildiren Yumaklı, şu bilgileri aktardı:
“2023 TÜİK verilerine göre 9,2 milyon adet kovan varlığına sahip olan ülkemizde yıllık bal üretimi 115 bin ton, ortalama kovan başı verim ise 12,5 kilogram düzeyinde bulunuyor. 2002 yılında 74 bin ton olan bal üretimimiz, Bakanlığımızın çalışmaları sonucu 2023 yılında yüzde 54 artışla 115 bin tona, 4,1 milyon olan arılı kovan sayımız ise yüzde 122 artışla 9,2 milyona yükseldi. Muğla, Ordu, Adana, Mersin ve İzmir en fazla kovana sahip illerimiz arasında yer alıyor. Kovan başına en fazla verim Ordu'da gerçekleştirilirken, bu ilimizi Adana, Çanakkale, Sivas ve Kars takip ediyor. En fazla bal üretimi Ordu, Adana, Muğla, Sivas ve İzmir illerimizde yapılıyor. Muğla, Sivas, Antalya, İzmir ve Ordu en fazla arıcılık işletme sayısına sahip illerimiz olarak ön plana çıkıyor. “
Türkiye Arıcılık Haritası'nda güncellenen verilerden birinin de bal ormanı sayısı olduğunu vurgulayan Yumaklı, “2022 yılında 750 olan bal ormanı sayımız, 2023 yılında 796'ya ulaştı. Buna göre, ülkemiz genelinde toplam 1 milyon 6 bin 183 kovan kapasitesine sahip 95 bin 283 hektarlık alanı kaplayan 796 adet bal ormanımız bulunuyor." ifadelerini kullandı.
Bakan Yumaklı, yapılan güncelleme ile Türkiye Arıcılık Haritası'na yeni coğrafi işaret alan ballar ile damızlık ana arı üreten illerin de eklendiğini belirterek, “Ülkemizde coğrafi işaret alan 29 adet tescilli bal çeşidi bulunurken, 27 bal da başvuru aşamasında tescil almayı bekliyor. Ardahan, Ankara, Çorum, Artvin, Muğla, Ordu, Ankara, İzmir, Mersin ve Düzce illerimizde de damızlık ana arı üretimi yapılıyor." bilgisini verdi.
ERZİNCAN HARİTANIN NERESİNDE
Üretiği balların kalitesiyle bilinen Erzincan’da ise 2023 yılı verileri ile 1.259 işletme bulunuyor. Erzincan’ın koloni varlığı ise 115.138 adet. Geçtiğimiz yıl 926 ton balın üretildiği Erzincan’da kovan başına verim ise 8,04 kg olarak gerçekleşti. Erzincan’ın verimli yaylalarında kekik ve geven ağırlıklı bitkilerden üretilen Erzincan Balı, ülke genelinde talep görülürken geçtiğimiz yıl bahar aylarının aşırı yağışlı geçmesinden dolayı verim kaybı yaşanmıştı.
TESCİLLİ REFAHİYE BALI
Refahiye Balı, bölgede yetişen ballı bitkilerden kaynaklanan aromatik bir tada ve bal özü kokusuna sahip. Şeffaf ve parlak görünümlü. Rengi mevsimsel şartlara bağlı olarak, su beyazı ve açık amber tonundan koyu amber tonuna değişir. Akışkan kıvamlıdır.
Refahiye Balı Kafkas arısı olarak bilinen Apis mellifera caucasica ırkı veya melezleri tarafından üretiliyor. Refahiye Balına ayırt edicilik kazandıran en önemli özelliklerden biri prolin oranının çok yüksek (750 - 1200 mg/kg arasında) olması. Doğu Karadeniz, Doğu Anadolu ve İç Anadolu coğrafi bölgelerinin birleşme noktasında bulunan Refahiye ilçesi iklimsel olarak geçiş özelliğine sahip ve zengin florası ile Türkiye’nin en önemli gen ve endemizm merkezlerinden durumunda. Refahiye’nin 1500-2500 arasında değişen rakımında hem kültür bitkileri yetişebilir hem de alpin vejetasyonunda yer alan bitkiler ön plana çıkar. Ayrıca Refahiye ormanlarında orman altı bitki örtüsü de görülür. Çayır ve meraya dayalı biyoçeşitlik, üretilen balın aromasını ve kalitesini de olumlu yönde etkiliyor.