Bankaların POS cihazlarından aldığı komisyon ücretlerindeki artış, esnafı zor durumda bıraktı. Esnaf, bu maliyeti ürün fiyatlarına yansıtarak dengelemeye çalışıyor. Ayrıca, bazı perakende firmaları, POS komisyonlarından kaçınmak için müşterileri nakit ödeme yapmaya teşvik ediyor veya peşin ödemelerde indirim sunuyor.
Bir tişörtü kartla almak isteyen tüketici, peşin ödemeye kıyasla 10-20 TL daha fazla ödeme yapabiliyor. Bu nedenle, POS cihazlarının kullanımında azalma görülüyor ve satışlar daha çok nakit ya da IBAN'a para transferi şeklinde gerçekleşiyor. Kartlı ödeme yapılamadığında, tüketiciler taksit avantajlarından ve kartla kazanılan puanlardan yararlanamıyor.
Esnaf, POS cihazlarından komisyonsuz ödeme almak istediğinde 45 gün beklemek zorunda kalıyor. Hemen ödeme almak istediklerinde ise aylık yüzde 4’e varan komisyon ödüyorlar. Ayrıca, POS cihazlarının bakım, yazılım güncelleme ve diğer ek maliyetler esnafı zor durumda bırakıyor. Ortak POS kullanımında arıza durumunda altı bankaya ayrı ayrı ödeme yapılması gerekiyor. Pandemi döneminde başlayan POS rulosu vermeme uygulaması da kalıcı hale gelmiş durumda.
Ekonomist Erol Taşdelen, Türkiye’de 2.2 milyondan fazla POS cihazı olduğunu belirterek, "Her cihaz için ayda 750 TL'ye varan bakım-onarım ücreti alan bankalar var. Yüksek komisyonlar ve blokeli gün sayısının artması, esnafın nakit dengesini bozdu. 2023 yılında kapanan 111 binden fazla esnafın kapanmasında bankaların ve POS uygulamalarının etkisi büyük." dedi.
Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu Genel Başkanı Bendevi Palandöken, "Esnaf, kâr marjları kurtarmadığı için kartlı alışverişten kaçınıyor. Vatandaşın cebinde parası yoksa IBAN ile ödeme yapmak zorlaşıyor. Bu yüzden esnaf ve vatandaş sık sık karşı karşıya kalıyor." şeklinde konuştu.
