Erzincan’da Yeşilay 9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü kapsamında Meydan 24 AVM'de farkındalık çalışması gerçekleştirdi.
Bu özel gün vesilesiyle stantlar kurularak vatandaşlara broşürler dağıtılarak sigaranın insan sağlığına ölümcül etkileri bilgilendirildi.
Türkiye Yeşilay Cemiyeti, bir asrı aşkın süredir bağımsızlık seferberliği ruhuyla, bağımlılıkların olumsuz etkilerine karşı farkındalık yaratmaya ve toplumu sağlıklı yaşama teşvik etmeye devam ediyor. Bu sene de 9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü’nde sigara kullanımının birçok açıdan zararlarına dikkat çeken Yeşilay sigara kullanıcılarına, “Bir gün değil, bugün” bırak mesajı ile sesleniyor.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, dünya genelinde 1,3 milyar kişi tütün ürünü kullanıyor ve her yıl 8 milyondan fazla insan, sigara kullanımının yol açtığı hastalıklar nedeniyle hayatını kaybediyor. Türkiye’de de sigara başta solunum yolu hastalıkları, kalp-damar rahatsızlıkları ve kanser olmak üzere birçok sağlık probleminin başlıca nedenleri arasında yer alıyor. Bu soruna karşı farkındalık yaratmak ve sigarayı bırakmak isteyenlere destek olmak amacıyla her yıl “9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü" olarak kutlanıyor.
Sigara Bırakma Süreçlerinde Danışmanlık Merkezi ve Bırakabilirsin Uygulaması ile Yeşilay Yanınızda
Sigara bağımlılığından kurtulmak isteyenler, Yeşilay Danışmanlık Merkezi (YEDAM) aracılığıyla ücretsiz psikolojik destek alabiliyor. Uzman psikologlar ve danışmanlar eşliğinde verilen profesyonel destek sayesinde, sigarayı bırakma sürecinde kişilere yol gösteriliyor. Ayrıca, Yeşilay’ın “Bırakabilirsin” mobil uygulaması, sigara bırakma sürecinde kullanıcılarına rehberlik ediyor. Uygulama üzerinden sigara bırakma sürecinin takip edilmesi ve ihtiyaç duyulduğunda Yeşilay Danışmanlık Merkezi'ne başvuru yapılması kolaylaşıyor.
2024 yılı itibarıyla 231 bin 300 kişi, "Bırakabilirsin" uygulamasını indirerek sigarayı bırakmak için önemli bir adım attı. Uygulama sayesinde, sigara bırakma sürecinde yaşanan zorlukları raporluyor ve sigara bırakma sürecini daha etkili ve sürdürülebilir kılmak için rehberlik sunuyor.
Sağlıklı Bir Gelecek İçin Sigarayı Bırakın
Yeşilay, sigara bırakma sürecindeki her adımın, sağlıklı bir geleceğe doğru atılmış önemli bir adım olduğunu vurguluyor. Sigara kullanımının bireysel ve çevresel zararları göz önüne alındığında, bu bağımlılıktan kurtulmak sadece kişisel bir kazanım değil, aynı zamanda toplumsal bir fayda sağlıyor.
Yeşilay, 9 Şubat’ta sigarayı bırakmayı hedefleyen herkese "Bırakabilirsin" diyerek, daha sağlıklı bir yaşam için önemli bir fırsat sunuyor.
Yeşilay, sigara bağımlılığından kurtulmak isteyenlere yönelik bilinçlendirme çalışmalarını bu özel günde de sürdürerek toplumun sağlıklı bir yaşama yönelmesine katkı sağlamayı hedefliyor.
Her Bir İzmarit Doğada 600 Litre Suyu Kirletiyor
Sigara, yalnızca sağlık sorunlarına yol açmakla kalmıyor; çevre üzerinde de ciddi tahribatlar yaratıyor. Akciğer kanseri, kalp hastalıkları, felç, amfizem gibi ölümcül hastalıkların yanı sıra çevre sorunları da sigaranın zararlı sonuçları arasında yer alıyor. Sigaranın çevre üzerindeki olumsuz etkilerini de vurgulamak amacıyla, 9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü kapsamında Yeşilay gönüllüleri, İstanbul’un çeşitli bölgelerinde izmarit toplayarak hem çevre temizliği yapacak hem de sigara içmenin çevresel etkilerine dikkat çekecek. Toplanan sigara izmaritleri, üzerinde 9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü’ne dikkat çeken mesajlar bulunan poşetlerle sergilenecek.
Saha etkinliklerinde "Her yıl ormanlarımızın %5’i tütün üretimi için yok edilmektedir.", "Her bir izmarit doğada 600 litre suyumuzu kirletmektedir.", "Dünyada her gün 19100 kişi sigara kaynaklı hastalıklardan ölmektedir." gibi uyarılar yer alacak. İletişim çalışmalarıyla sigara tüketmenin sadece insan sağlığını tehdit etmekle kalmayıp tüm ekosistemi olumsuz etkileyen bir sorun olduğuna vurgu yapılacak.
Tüm Türkiye’de saha etkinlikleri ve açık hava reklamlarıyla da konuya dikkat çekecek olan Yeşilay, sosyal medyada da #birgundeğilbugün etiketiyle yer alacak. Yeşilay, geleneksel medya araçlarında da uzman isimlerin ağzından sigaranın zararları ve bırakma süreci hakkında bilgilendirici içerikler paylaşmaya devam ediyor.
En az sigara kadar zararlı
Sigaraya alternatif olarak pazarlanmaya çalışılan elektronik sigaranın içeriğindeki bazı kimyasallar en az sigaradakiler kadar zararlı. Elektronik sigara, nikotin nedeniyle damar sertliğine yol açarak ve kriz oluşumunu kolaylaştırarak kalp hastalığı riskini yükseltiyor. Uzmanlar, elektronik sigarayı ilaç firmalarının değil sigara firmalarının ürettiğini belirterek, "Elektronik sigarayla birlikte nikotin bağımlılığı yeniden arttı. Elektronik sigara nikotin bağımlılığını ortadan kaldırmadığı gibi ayrıca bağımlılık yapıcı bir ürün." diyor.
Öte yandan, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Türkiye'yi sigara ile mücadelesindeki gerileme nedeniyle, 10 yıl aradan sonra yeniden "desteklenecek" ülkeler listesine dahil etti.
Daha Güçlü ve Daha Sağlıklı Bir Toplum İçin: “Bağımsızlık Seferberliği”
Yeşilay, yalnızca sigara ile değil, tüm bağımlılıklarla mücadelede toplumun bağımsızlığını destekleyen kapsamlı projeler yürütüyor. “Bağımsızlık Seferberliği” anlayışıyla hareket eden Yeşilay, bireylerin ve toplumun bağımlılıklardan uzak, sağlıklı bir yaşam sürdürmesini hedefliyor.
Özellikle çocuklar ve gençler başta olmak üzere toplumun her kesimine yönelik farkındalık ve önleme çalışmalarına ağırlık veren Yeşilay, eğitim programları, atölyeler, Yeşilay Danışmanlık Merkezleri (YEDAM), Yeşilay Rehabilitasyon Merkezleri (REHAB) ve psikososyal destek hizmetleri ile bireyleri bağımlılıklardan korumak için faaliyetlerini sürdürüyor. Türkiye genelinde yaygınlaşan Yeşilay Şubeleri ve uluslararası iş birlikleri sayesinde, bağımlılıkla mücadelede küresel ölçekte de örnek bir model oluşturuyor.
Yeşilay Hakkında
1920 yılında faaliyetlerine başlayan, dünyanın önde gelen sivil toplum kuruluşlarından biri olan Yeşilay; insan onurunu ve saygınlığını temel alır. Tüm toplumu ayrım gözetmeden zararlı alışkanlıklardan korumak için çalışır. Millî ve ahlaki değerleri önceler. Ulusal ve uluslararası düzeyde önleyici ve rehabilite edici halk sağlığı ile savunuculuk çalışmaları yürütür. Alkol bağımlılığıyla mücadele hedefiyle kurulmuş; kuruluşundan günümüze bağımlılık türleri artıkça Yeşilay’ın tüzüğüne yeni çalışma alanları eklenmiştir. Alkolden sonra; tütün, madde, kumar ve teknoloji bağımlılığı mücadele alanlarına dâhil olmuştur.
Türkiye genelinde 120 Yeşilay şubesi, dünya genelinde 97 Ülke Yeşilay’ı bulunmaktadır. 2015 yılında kurulan Yeşilay Danışmanlık Merkezleriyle (YEDAM) bağımlı bireylere ve yakınlarına ücretsiz ayaktan psikososyal destek hizmeti verilmektedir. Türkiye’nin 81 ili ve KKTC’de olmak üzere toplam 107 YEDAM bulunmaktadır. YEDAM’a 115 Danışma Hattı üzerinden ulaşılabilmektedir.
Türkiye’ye özgü bir bağımlılık rehabilitasyon sistemi olan her biri 40’ar yataklı Yeşilay Rehabilitasyon Merkezleriyle Bursa ile Diyarbakır’da alkol ve madde bağımlısı bireylere yatarak hizmet verilmektedir.
Toplumu bağımlılıklardan korumak ve bilinçlendirmek için yaptığı çalışmalarından dolayı Yeşilay, 1934 yılından bu yana “Kamuya Yararlı Cemiyetler” arasında yer almaktadır. “Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi (ECOSOC) Özel Danışmanlık Statüsü”ne ve “Avrupa Kalite Yönetimi Vakfı (EFQM) Türkiye Mükemmellik Ödülü”ne sahiptir.
· Yeşilay, Birinci Dünya Savaşı sırası ve sonrasında işgal güçlerinin gemilerle ülkemize getirip; halkımıza dağıtarak millî mücadele ruhunu yıkmayı amaçladığı alkole karşı dönemin Şeyhülislam'ı İbrahim Haydarizade'nin himayesinde, Dr. Mazhar Osman ve arkadaşları tarafından Sultan Vahdeddin'in izniyle 5 Mart 1920'de İstanbul'da "Hilal-i Ahdar" adıyla kurulmuştur.
· "Hilal-i Ahdar" ismi daha sonra "Yeşil Hilal" ve "Yeşilay" olarak değiştirilmiş, 1934 yılında Mustafa Kemal Atatürk'ün Cumhurbaşkanlığı, İsmet İnönü'nün Başbakanlığında, Bakanlar Kurulu kararıyla Yeşilay'a "Kamu Yararına Çalışan Dernek Statüsü" verilmiştir.
· Kuruluşundan günümüze bağımlılık türleri arttıkça Yeşilay'ın da tüzüğünde çalışma alanları çeşitlenmiş, alkolden sonra tütün, madde, kumar ve yakın tarihte teknoloji bağımlılığı Yeşilay'ın mücadele alanına dâhil olmuştur.
· Yeşilay'ın kurulduğu 1-7 Mart tarihleri ülkemizde Yeşilay Haftası olarak kutlanmaktadır.
· Türkiye’nin en köklü sivil toplum kuruluşlarından biri olarak; alkol, tütün, madde, kumar ve teknoloji bağımlılıkları ile ilgili bilimsel ve kanıta dayalı yöntemler kullanarak araştırma, geliştirme faaliyetleri yürütüyoruz.
· Bugün Türkiye genelinde 120 şubemiz bulunmaktadır.
· 97 Ülke Yeşilayı ile bağımlılıklara karşı uluslararası alanda da mücadele etmekteyiz.
YEŞİLAY DANIŞMANLIK MERKEZİ (YEDAM)
· Türkiye’nin 81 ili ve KKTC’de olmak üzere toplam 107 YEDAM bulunmaktadır. YEDAM’a 115 Danışma Hattı üzerinden ulaşılabilmektedir.
· 2015 yılında kurulan Yeşilay Danışmanlık Merkezlerinin (YEDAM) tamamı bağımlılık alanında çalışan uzman psikolog ve sosyal hizmet uzmanlarından oluşan ekibimiz ile bağımlı bireylere ve bağımlı bireylerin yakınlarına ücretsiz psikolojik ve sosyal destek hizmeti vermekteyiz.
· Kimler Yeşilay Danışmanlık Merkezi (YEDAM)’a başvurabilir?
o Tütün bağımlılığı ile mücadele yöntemlerini öğrenmek isteyenler,
o Alkol kullanımı fazla olanlar,
o Madde bağımlılığından arınma ve maddeyi bırakma süreci hakkında bilgi sahibi olmak isteyenler,
o Yoğun internet kullanımına bağlı yaşamında sorunlar yaşayanlar,
o Kumar bağımlılığı ile nasıl mücadele edeceğine dair bilgi sahibi olmak isteyenler YEDAM’a başvurabilir.
o Ayrıca ülkemizi derinden etkileyen 6 Şubat depremi sonrasında faaliyetlerine ara veren Hatay Yeşilay Danışmanlık Merkezi (YEDAM), 24 Nisan tarihinde konteynerde yeniden açılmış ve çalışmalara başlamıştır. Hizmet vermeye başladıktan sonra toplam 179 danışan başvurusu yapıldı.
YEŞİLAY’IN EĞİTİM PROGRAMLARI
· Yeşilay ve Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı ortaklığıyla Türkiye Bağımlılıkla Mücadele Eğitim Programı’nı hayata geçirdik. Türkiye Bağımlılıkla Mücadele Eğitim Programı ile alkol, tütün, madde, kumar ve teknoloji bağımlılıklarına karşı çocuklar ve gençleri bilgilendirmeyi, farkındalıklarını artırmayı amaçlıyoruz. T.C. Millî Eğitim Bakanlığı başta olmak üzere kamu kurum ve kuruluşlarıyla yaptığımız iş birlikleri neticesinde binlerce eğitimci yetiştirdik. Bu eğitimcilerin yaptığı çalışmalar sayesinde her yıl 10 milyon öğrenciye, 3 milyon yetişkine ulaşılmaktadır. Bu kapsamda formatör sayımız: 2199 ve uygulayıcı sayımız: 44.014 sayılarına ulaşmıştır.
· Okulda Bağımlılığa Müdahale Programımızla uygulayıcı öğretmenlerimiz risk grubundaki öğrencilerin sigara, alkol, madde, riskli internet kullanımı ve kumar oynama davranışına karşı bireysel görüşmelerle müdahalede bulunuyor ve böylece çocuklarımızın bağımlı olmasının önüne geçiyoruz. Çocuğu eğitim sisteminin dışına itmeden kazanabilmeyi de hedefliyoruz. Okulda Bağımlılığa Müdahale Programı, Türkiye’nin okul temelli ilk ve tek müdahale programı olma özelliğini taşıyor. Bu kapsamda formatör sayımız: 279, uygulayıcı sayımız: 16.753
· Yeşilay Yaşam Becerileri Programı ile öğrencilerin bağımlılık riskinden uzak bir yaşam sürmesini, olumlu alışkanlıklar kazanmasını, kendini riskli ortam ve durumlardan korumasını sağlayacak beceriler elde etmesini amaçlıyoruz. Bunun için etkinlik temelli 7 haftalık bir program uygulayarak; hayır deme, stres yönetimi, karar verme, eleştirel düşünme gibi bir takım kritik becerileri öğrencilere kazandırarak onların bağımlılıklara karşı güçlenmelerini sağlıyoruz. Yeşilay Yaşam Becerileri programı ile yaklaşık 198.931 öğrenciye eğitim verildi. Formatör sayısı ise 264’tür.
YEŞİLAY’IN DÜZENLEDİĞİ ETKİNLİKLER
· Toplumun bağımlılıklara karşı dikkatini çekmek ve karikatürün evrensel dili ile farkındalık oluşturmak amacıyla 2016 yılından beri Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışmasını düzenlenmekteyiz. 2024 yılında düzenlenen 8. Uluslararası Yeşilay Karikatür Yarışmasına 59 ülkeden, 757 karikatürist, 1.367 eserle katılmıştır.
· Yeşilay ve T.C. Millî Eğitim Bakanlığı iş birliği ile her yıl Türkiye genelinde düzenlenen Yeşilay Sağlıklı Nesil Sağlıklı Gelecek Yetenek Yarışması; edebi ve görsel kategori olmak üzere 2 ana kategoride düzenlenmektedir. İlkokul, ortaokul ve lise düzeyinde yapılan Yeşilay Sağlıklı Nesil Sağlıklı Gelecek Yetenek Yarışması ile öğrencilerin duyarlılığını artırmak, gündemlerinde farkındalık yaratmak ve yeteneklerini teşvik etmek amaçlanmaktadır. Yarışmada dereceye giren eserlerden oluşan Yeşilay Sağlıklı Nesil Sağlıklı Gelecek Sergisi; Yeşilay Haftası gibi etkinlikler kapsamında ziyarete açılmaktadır.
· Yeşilay ve T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı iş birliği ile üniversite öğrencilerine yönelik olarak düzenlenen Yeşilay Sağlıklı Fikirler Kısa Film Yarışması, sanat yoluyla toplumun bağımlılıklara karşı farkındalık düzeyini artırmayı hedeflemektedir. Yarışmada ilk 3’e giren eserler ödüllendirilirken ayrıca Kültür Bakanlığı Özel Ödülü ve Halkın Favorisi ödülleri verilmektedir.
· Yeşilay Liseler Arası Münazara Turnuvası: Tüm Türkiye'deki lise öğrencilerinin parlamenter münazara sistemiyle yarıştığı ulusal bir turnuvadır. Bu turnuva Münazara Tanıtım Etkinlikleri, Eğitim Kampları, Çevrim içi Ders Modülleri, Bölge Şampiyonaları ve Türkiye Final Şampiyonası etaplarından oluşmaktadır. Turnuva bu yıl; Yeşilay, Vakıf Katılım Bankası ve T.C. Millî Eğitim Bakanlığı iş birliğinde düzenlendi. 2024 yılında turnuva öncesi 9 bölgeden yaklaşık 5.000 öğrenci münazara eğitimlerine başvurdu. Bölge şampiyonaları da dâhil toplam 7.124 öğrencinin katılımıyla gerçekleştirildi. 2021-2024 yılları arasında 26.881 öğrenci ve 3.548 öğretmene ulaşılmıştır.
· Yeşilay Zümrüdüanka Ödülleri, İnsan onurunu ve saygınlığını temel alarak, toplumu ayrım gözetmeden zararlı alışkanlıklardan korumak için 1920 yılından bu yana başarıyla faaliyet gösteren Yeşilay, bağımlılıklardan uzak, sağlıklı bir yaşamı misyon edinen, söz ve eylemleriyle bu mücadeleye destek veren kişi, kurum ve kuruluşları Zümrüdüanka Ödülü ile ödüllendirmektedir.2014 yılından bu yana düzenlenen ödül töreni, her yıl Cumhurbaşkanlığı himayesinde ve Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla gerçekleştirilmektedir. Zümrüdüanka ödülleri, Türkiye Yeşilay Cemiyeti tarafından her yıl; sanat, spor, siyaset, akademi, sosyal sorumluluk, medya, uluslararası bağımlılıklarla mücadele kategorilerinde birer adet, özel ödül kategorisinde en fazla üç adet olmak üzere yıl içinde bağımlılıkla mücadele alanında Yeşilay’a destek vererek toplumu olumlu yönde etkileyen kişi, kurum veya kuruluşlara verilmektedir.
· Türkiye genelindeki tüm Yeşilay şubeleri, Yeşilay Spor Kulüpleri ve gönüllülerimizin değerli katkılarıyla, T.C. Gençlik ve Spor Bakanlığı ve Türkiye Bisiklet Federasyonunun iş birliğiyle düzenlediğimiz bisiklet turları ile her yıl binlerce bisikletli iyi ve sağlıklı yaşam için pedal çeviriyor. Turun İstanbul ayağı tarihi yarımadada düzenleniyor ve tur sonunda yapılan çekilişle bisiklet hediye ediliyor. 2024 yılında, Türkiye’nin 81 ilinde düzenlenen, 11. Yeşilay Bisiklet Turu’na 10.000 kişi katılmıştır.
· Benim Kulübüm Yeşilay ile bağımlılıklara karşı öğrencilerde bilinç ve farkındalık oluşturmak hedeflenmektedir. Bu kapsamda 6.355 gönüllü ile 125.597 öğrenciye ulaşılmıştır. 20 farklı ilde 28 Benim Kulübüm Yeşilay Odası bulunmaktadır.
· Kamplarımız ile öğrencilerin eğlenerek öğrenmesini sağlıyoruz. Şimdiye kadar düzenlediğimiz liderlik kampımız: 1 ve gençlik kampımız: 75. Türkiye genelinde Genç Yeşilay üniversite kulüp sayımız: 178.
· Bırakabilirsin Mobil Uygulaması: Sigarayı bırakmak isteyenler için T.C. Sağlık Bakanlığı ile geliştirilen Bırakabilirsin uygulaması, sigara bırakma hedefinin konulması aşamasında yaşanan zorlukların raporlanmasına ve ücretsiz destek başvurusuna kadar pek çok kolaylık sağlıyor. Bırakabilirsin uygulaması sayesinde sigarayı bırakmak isteyen kişiler bu süreci uygulama üzerinden takip edebiliyor ve ihtiyaç duyduklarında Yeşilay Danışmanlık Merkezi klinik psikoloğuna bir tuşla ulaşabiliyor. 23 Aralık 2024 tarihine kadar ise 231 bin 300 kişi tarafından indirilmiştir.
