Araştırmacı-Yazar Nuri Derin’den aldığı Sulari’ye ait şiirleri doktora çalışmasında değerlendirdi. Dr. İhsan Ünlü tezinde niçin Sulari’yi konu edindiğini şöyle açıkladı:
Ünlü, “Tezimize konu olan Âşık Davut Sulari, 17 Ocak 1341/1925 yılında Erzincan’a bağlı Çayırlı (Mans) bucağında doğmuştur. Sulari mahlası olup adı Davut Ağbaba’dır. Babası Velî Ağbaba, annesi Cezayir Hanım’dır. 19 Ocak 1985’de vefat etmiştir. Kabri Erzincan’ın Çayırlı ilçesinde aile kabristanındadır. Davut Sulari’nin soy ve inanç bakımından Alevî ocaklarından biri olan Kureyşan Ocağına bağlı ve geleneklerini yoğun sürdüren köklü bir aileye mensup olduğu anlaşılmaktadır. Ocakzade/dede biri olarak geleneksel yapıya uygun, Alevi kültürünü taşıyıcı bir âşık profili çizmektedir. O, güçlü bir gelenekli âşık olmasının yanında Tevhid inancını esas alan tasavvufî/mistik damarın savunucularındandır.
Sulari, Allah’a inanan bir Hak âşığı olarak bu inanç ve düşüncelerini insanlara da aktarmıştır. Cemlerle, yaptığı sohbetlerle, okuduğu türküler ve nefesleriyle çevresindekilere hak ve hakikati telkin etmiştir. (Tarihteki kolonizatör derviş benzeri atıyla yurt içinde ve dışında seyahatler gerçekleştirmiştir.) Etnik ve inançsal farklılıkların öne çıkarılarak insanların birbirine düşürülmeye çalışıldığı bir ortamda o, sorunlara insanca bakmayı tercih ederek yol gösterici bir halk ozanı olmayı tercih etmiştir. Şiirlerinde birlik-beraberlik, kardeşlik ve dostluk gibi temalara ağırlık vererek mezhepler üstü bir tavır sergilemiştir.
Onu özgün kılan hususlardan biri de okuduğu şiirlerin ve deyişlerin kendisine ait olmasıdır. Sulari, Alevî geleneğinde pek rastlanmayan “atışma” türünde ve kendisine has “doğaçlama” (irticâl) türünde başarı göstermiştir. Bu meyanda söylediği şiirlerin, okuduğu türkülerin sayısı belirsizdir. Tahmini olarak 25.000’in üzerinde eser okuduğu söylenir. Bunların 126 adedi plak, 13 adedi ise kasete kaydedilerek dinleyiciyle buluşmuştur.” Dedi
Sulari’den Seçmeler:
“Kâbe neresidir biliyor musun?
Gönül Beytullah’tır yıkayım deme
Her gördüğün insan âdem mi olur
Yanılıp yenilip bakayım deme.”
“Davut Sulari’yim vatan şairi
Cennet gibi dağ ovası bayırı,
Tüm halkımız Türk’tür yok ayrı gayrı
Güzel Anadolu’m güzel Türkiyem.”
Davut Sulari kendi ifadesiyle, “Türkiye’de Veysel’den sonra siyasi yön gütmeyen tek şairdir.” Ona göre bir şair, millete mal olmuş. Milleti bölmeye değil, birleştirmeye yöneltmeli. Âşık, sözüne, sohbetine dikkat eden erdemli bir kişilik olarak karşımıza çıkıyor. Kendisi bu ölçüye her zaman dikkat etmiş, gereksiz atışmalardan ve yakıştırmalardan uzak durmuştu.
“Nedir bölücülük uygar olalım
Her din her inanca hürmet kılalım
Dinsiz millet olmaz hakkı bulalım
Bizde belde Alevî Sünni.”
“Eğer mümin isen yerini tanı
Türk’sün Türk kardeşin atma ne olur!
Babaz (Babanız) birdir ayni kandan gelmişsin
Bu günahkâr diye çatma ne olur.”
Editör: Mehmet Yaşar Çiçek
