Yüzde 25 zam sınırlamasının kalkmasının ardından ev sahipleri ve kiracılar sık sık karşı karşıya geliyor. Kira sözleşmesinin beş yıl veya daha uzun zamandır devam etmesi durumunda kira tespiti için taraflar hukuki çözüm arıyor. TGRT'nin haberine göre Kiracı ve kiraya veren aralarında yapacakları sözleşme ile kira bedelini ve artış oranını belirleyebilir ayrıca konu yargıya da taşınabilir. İşte 5’inci yılın ardından kiranın düşük kaldığını gerekçe göstererek geriye dönük kira talep etmenin şartları.
KİRA TESPİT DAVASI AÇMANIN ŞARTLARI
Son dönemlerde yaşanan ekonomik gelişmeler kiracı ve ev sahipleri arasında ipleri gerdi.
Kira bedeli artış oranının belirlenmesi konusunda uyuşmazlıklar sık sık arabulucuya taşınıyor.
Yüzde 25 zam sınırlamasının ardından ev sahipleri 5’inci yılın ardından kiranın düşük kaldığını gerekçe göstererek geriye dönük kira talep edebilir.
Kira tespit davası, kira sözleşmesinin beş yıl veya daha uzun zamandır devam etmesi durumunda açılabilir.
TÜFE'nin on iki aylık değişim oranı, kiralanan taşınmazın durumu ve emsal taşınmazların kira bedelleri göz önünde tutarak hakkaniyetli olacak şekilde piyasa rayicine göre kira bedelini tespit edilir.
KİRA TESPİT DAVASI HANGİ KOŞULLARDA AÇILIR?
Taraflar eğer artış oranında anlaşamıyorsa veya kira bedeli emsal kiralara göre düşük kaldıysa kira tespit davası ile sorun çözüme kavuşabilir.
Kira bedelinin mahkeme kanalıyla belirlenmesi için açılan davaya kira tespit davası denir.
Kiracı ve kiraya veren arasında yazılı veya sözlü şekilde yapılmış olan kira sözleşmesi ile kira bedeli ve artış oranı davada belirleyici olur.
Bu süreç, davanın karmaşıklığına bağlı olarak birkaç hafta sürebilir. Ancak, Kira Tespit Davası süresi bazı durumlarda aylarca uzayabilir.
5 YILI DOLDURAN KİRACIYA EN FAZLA NE KADAR ZAM YAPILIR?
Türk Borçlar Kanunu ("Kanun") kiracının korunması düşüncesiyle, kira bedeli artış oranı sınırlandırmıştır.
Ev sahiplerinin 5. Kira yılı dolan kiracının Tbk 344/2 madde uyarınca TÜFE 12 aylık ortalaması oranında kira artışı yapması gerekir.
Yani yeni dönemde kira artışı yapmak isteyen kiraya veren önceki kira bedelinin %25'inden fazla örneğin %40 artırım yaptığı takdirde, işbu artırım en fazla %25 olarak kabul edilir.
Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılmamışsa kira bedeli, bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenir.
KİRACI GEÇMİŞE DÖNÜK KİRA FARKI ÖDEYEBİLİR
Kira sözleşmesi beş yılını doldurduğunda, ev sahibi kiracının tahliyesi için direkt bir dava açma hakkına sahip olmaz.
Bu süre zarfında kiracı, taşınmakla ilgili herhangi bir yükümlülük altında sayılmaz.
Temel olarak, 5 yıllık süre zarfında kiracının hakları korunur ve tahliye talebi kanunen sınırlandırılır.
KİRA TESPİT DAVASI ÜCRETİ NE KADAR?
Kira tespit davası harç hesaplama, davada talep edilen aylık kira bedelinden mevcut kira bedelinin çıkarılması ile yapılır.
Gider avansı tebligat masrafları, bilirkişi ücreti, keşif ücreti için ödenen meblağdır. Ortalama 700 – 1000 TL masraf yatırılır.
Kira tespit davasında kiracıların da avukat tutması önerilir.
Davayı kaybeden kiracı, kira borçlarını ödemekle yükümlü sayılır.