Çocuğun bezi bırakması için, buna hem fiziksel hem de duygusal açıdan hazır olması gerekiyor.
Psikiyatri Uzmanı Dr. Tuba Erdoğan çocuklarda tuvalet eğitiminin kazandırılmasına ilişkin bilgiler verdi.
Bazı çocuklar; tuvalet kontrolünü daha kolay başarıyor. Bazıları ise daha uzun sürede başarabiliyor. Bir çocuğun tuvalet eğitimine başka bir çocuğa göre daha çabuk alışması, onun daha zeki ya da daha uyumlu olduğu anlamına gelmiyor. Çocuk henüz hazır değilken tuvalet eğitimine başlanması, bu süreci daha da uzatabiliyorken ayrıca farklı problemlere (kabızlık gibi) sebep oluyor. Bu nedenle çocuğun tuvalet eğitimine hazır olmasını beklemek oldukça önemlidir.
Çocuğun tuvalet eğitimine hazır olduğunu gösteren davranışlar:
1. Çocuğun bezinin 2 ila 3 saat kuru kalması; yani çocuğun tuvaletini az az ya da sık sık yapmak yerine, daha fazla miktarda, daha az sıklıkta yapmaya başlaması
2. Çocuğun tuvaletini klozete veya lazımlığa yapmaktan korkmaması,
3. Çocuğun tuvaleti geldiğinde huzursuz olması,
4. Çocuğun kirli bezinden rahatsızlık duyması,
5. Çocuğun tuvaletini yaparken utanması, saklanması.
Anne ile babalara tavsiyeler;
1. Tuvalet eğitimi için çocuk kadar, anne ile babanın da hazır olması oldukça önemlidir. Anne ile babanın; tutarlı, sabırlı ve hoşgörülü tutumu, bu süreci kolaylaştıracak.
2. Tuvalet alışkanlığı kazandırmak için seçilen dönem oldukça önemlidir. Çocuğun kendisi talep etmediği sürece, 2 yaşından önce tuvalet eğitimine başlamaya gerek duyulmaz.
3. Ailede; ölüm, ayrılık gibi bir sorunun yaşandığı veya çocuğun kardeşinin olması, taşınma gibi büyük bir değişikliğin olduğu dönemler ise tuvalet eğitimi için uygun değildir.
4. Küçük çocuklar, yetişkinlerin kullandığı tuvaletlerden genellikle korkuyorlar. Bu sebeple bir lazımlık kullanmak, çocuğun kendisini daha rahat ve güvende hissetmesini sağlar.
5. Çocuğa lazımlığın ne işe yaradığını anlatmak gerekiyor. Lazımlığa alışması için çocuğun kolayla ulaşabileceği bir yere koyulması gerekiyor. Çocuğunuzun tuvaleti geldiğini hissettiğinizde, ona lazımlığına oturmak isteyip istemediğini sormak gerekiyor.
6. Çocuk lazımlığa oturmayı veya tuvaletini lazımlığa yapmayı denediğinde onu tebrik etmeyi ihmal etmeyin.
7. Çocuk lazımlığa oturmayı reddederse, asla ısrarcı olmamanız gerekiyor. Çocuğu ikna etmeyin.
8. Çocuk tuvaletini kaçırdığında ona kızmayıp, cezalandırmayın. Sakin bir şekilde temizleyin.
9. Tuvalet eğitimiyle ilgili izlenilen yolla ilgili çocuğun öğretmenine, bakıcısına ve aile büyüklerine bilgi verin. Böylece çocuğa herkes aynı şekilde davranması, çocuğun kafasını karıştırmaz.
10. Çocuğa uyumadan önce bir şeyler içirmeyin. Böylece çocuğun gece altını ıslatmamasına yardımcı olacak.
11. Çocuk hazır değilken tuvalet eğitimine başlanmışsa veya eğitim sürecinde çocuk baskı hissetmişse tuvaletini tutmaya başlar. Böyle bir durumda tuvalet eğitimine ara vermek gerekiyor.
12. Eğer çocukta kabızlık varsa, bu da tuvaletini yapmaktan korkmasına sebep olur. Böyle bir durumda bir çocuk doktoruna başvurmak oldukça önemlidir.
13. Çocuk tuvalet alışkanlığını sorunsuz bir şekilde kazandıktan sonra tekrar alt kaçırmaya başlamışsa, bu durum fiziksel ya psikolojik bir soruna işaret edebilir. Bu sebeple bir uzmandan destek alın.