Erzincan Sümerbank İplik ve Dokuma Fabrikası, sadece bir üretim tesisi değil, aynı zamanda Erzincan’ın sosyal, ekonomik ve kültürel dönüşümünde önemli bir dönüm noktasıdır.
1950’de temeli atılan, 1954’te işletmeye açılan ve 1964’te dokuma bölümüyle tam kapasite üretime başlayan bu fabrika, şehre sadece ekonomik katkı sağlamakla kalmamış; eğitimden sosyal yaşama, kadın istihdamından modernleşmeye kadar birçok alanda öncü rol oynamıştır.
Fabrikanın Sosyal ve Kültürel Etkileri
- Kıyafet Devrimi: Kadınların çarşaf ve peçelerden kurtulup iş kıyafetleri giymesi, toplumsal modernleşmenin somut bir göstergesi olmuştur.
- Eğitim: Fabrika, halk evlerinden sonra okuma yazma kursları düzenleyerek eğitim seferberliğine katkıda bulunmuştur.
- Sosyal Etkinlikler: İlk sinema, aile toplantıları, cazlı danslı düğünler ve eğlenceler Erzincan’a fabrika sayesinde gelmiştir.
- Spor: Sümer Spor adıyla kurulan kulüp, Türkiye çapında başarılar elde eden sporcular yetiştirmiştir.
- Alt Yapı ve Modernleşme: Erzincan’daki ilk asfalt ve beton yollar, ilk pastane ve sıcak yemek hizmetleri fabrika çevresinde başlamıştır.
"Doğudan Batıya Erzincan"
Fabrika, Erzincan’ın doğulu kimliğinden batılı bir kimliğe evrilmesine öncülük etmiştir. Bu büyük dönüşüm, Sümerbank İplik ve Dokuma Fabrikası’nın Erzincan’a kazandırdığı ekonomik faydaların yanı sıra, sosyal ve kültürel değişimin gücünü de gözler önüne sermektedir.
Bu tarihsel süreç, Fehmi Bilyay’ın yazılarında ve Abdullah Bozdemir’in arşiv çalışmalarında özenle belgelenmiş olup, Erzincan’ın hafızasında yerini korumaktadır.