Emeklilikte önemli detaylar ortaya çıktı. Posta yazarı Ekrem Sarısu emeklilik ile ilgili bilinmeyenleri aktardı.
Soru: 1977 doğumluyum, 1996’da sigorta girişim, 5258 günüm var. 642 günüm eksik. Doğum borçlanması yapabilmek için doğum sonrası çalışmamak ya da ara vermek mi gerekiyor? Ben doğum iznim biter bitmez (yaklaşık iki ay) tekrar çalışmaya başladım. Uzun süre de ara vermedim. Doğum borçlanmasından yararlanabilir miyim? Sadece 2 ayı mı ödeyebiliyorum? Sengüzel SEN
Cevap: Sigorta başlangıç tarihinden sonraki doğumlarda, doğum sonrasındaki iki yıl prim ödenmeyen günler borçlanılabiliyor. Sorunuzdan söz konusu sürede iki ay çalışmadığınız anlaşılıyor. Çalışmadığınız iki aylık süreyi doğum borçlanmasıyla kazanabilirsiniz.
İki ay doğum borçlanması yaptıktan sonra sigortalı çalışmanızla 582 gün de prim ödeyerek toplam priminizi 5900 güne tamamlayacağınız tarihte EYT kapsamında yaş aranmadan emekli olabilirsiniz.
EV KADININA PRİM İNDİRİMİ OLDU MU?
SORU: 1980 doğumlu eşim ilk olarak 2006 tarihinde sigortalı oldu ve SSK’ya 5 gün prim ödemesi var. Sonra 10.5 sene Bağkur ödedik. 31 Ocak 2019 tarihinde çıktık, bir daha ödeyemedik. Eşim çalışmıyor, ev kadını isteğe bağlı ödeyip emekliliği hak etsin istiyoruz.
Devlet ‘ev kadını için primin 1/3’ünü ödeyeceğim’ demişti. Birinin yanında mı gösterelim, bilemedik. En mantıklısı nedir? Kaç sene prim ödemesi gerek? ‘Son 3.5 sene sigortalı göster ki sigortadan emekli olsun’ diyen var. Eşim kaç gün prim öderse emekliliği hak eder? Mustafa ÖZBEK
CEVAP: Öncelikle devletin ev kadınının priminin 1/3’ünü ödemesine ilişkin henüz bir düzenleme yapılmadığını belirtelim. Eşiniz Bağkur’da yaş haddinden emekli olmak için; 5400 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi. İsteğe bağlı olarak ödenen primler Bağkur’a sayılıyor.
Eşiniz isteğe bağlı olarak 1615 gün daha prim ödeyerek toplam primini 5400 güne tamamlaması şartıyla, 60 yaşı dolduracağı tarihte Bağkur’dan emekli olabilir. Eşiniz sigortalı bir işte çalışarak 1260 gün (3.5 yıl) SSK’ya prim ödemesi halinde, SSK’da yaş haddinden emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olur.
1260 günden sonra prim ödemese de 58 yaşını dolduracağı tarihte SSK’dan emekli olabilir. Daha az primle iki yıl da erken emekli olacağından, bu seçenek eşinizi için daha uygun.
SSK’DAN EMEKLİ OLMANIZ AVANTAJLI
SORU: 11 Şubat 1981 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 12 Mayıs 1997. SSK’ya 3611 gün prim ödemem var. 7 aydan beri isteğe bağlı sigortaya prim yatırıyorum. Askerlik borçlanmasına 4b üzerinden başvurdum. İsteğe bağlıdan kaç gün primle, SSK’dan kaç gün primle emekli olabilirim? Hüseyin KARANFİL
CEVAP: İlk girişte adınıza prim ödendiyse EYT kapsamındasınız. Emekli olurken yaş aranmayacak. İsteğe bağlı prim ödemeleri Bağkur’a sayılıyor. İsteğe bağlı devam ederseniz toplam priminizi 9000 güne tamamlayacağınız tarihte Bağkur’dan emekli olabilirsiniz. Ancak, SSK’dan daha az primle emekli olmanız mümkün.
Bunun için 34 ay daha isteğe bağlı prim ödeyerek, isteğe bağlıya toplam 41 ay (1230 gün) prim ödedikten sonra isteğe bağlıdan çıkıp, sigortalı çalışarak SSK’ya 984 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 58252e tamamlayacağınız tarihte SSK’dan emekli olabilirsiniz.
CEZAEVİNDEN PRİMLERİMİ NASIL TAMAMLAYABİLİRİM?
SORU: 10 Ekim 1968 doğumluyum. İlk SSK giriş tarihim 1987 olup 56 gün primim var. 1988- 1990 yılları arasında 18 ay askere gittim. 1994-2000 arasında polis memurluğu yaptım. 2000’de istifa ederek İngiltere’ye gittim. 2005’te döndüm. 2012’den beri cezaevinde yatmaktayım. 10 yıl daha yatacağım. Toplam 2165 gün primim bulunmakta. 3600 günle emekli olabilir miyim? Olursa nasıl olurum? Orhan AKAROĞLU
CEVAP: Primi ödenen son yedi yılda (son olarak ödenen 2520 gün prim içinde) fazla prim ödenen, prim ödemeleri eşitse son olarak tabi olunana sigortalılık statüsünden emekli olunuyor. 3600 günle SSK’dan emekli olunuyor.
SSK’dan emekli olabilmeniz için priminizin son 1260 gününü (3.5 yıl) sigortalı bir işte çalışarak SSK’ya ödemek şartıyla, toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız gerekiyor.
Cezaevinden SSK’ya prim ödeyemeyeceğinize göre, bu koşularda 3600 günle SSK’dan emekli olmanız mümkün değil. Cezaevinden isteğe bağlı olarak Bağkur’a prim ödeyebilirsiniz.
Bağkur’da yaş haddinden emekli olmak için; 15 tam yıl (5400 gün) prim ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Sorunuzdan askerlik sürenizi borçlanmadığınız anlaşılıyor. Ayrıca İngiltere’de çalışmanız olup olmadığını da belirtmemişsiniz.
Şayet İngiltere’de çalışma süreniz varsa örneğin; 4 yıl çalışma süreniz olduğunu varsayarsak, 4 yıl (1440 gün) yurtdışı çalışma süreniz ile 18 ay olan askerlik sürenizi borçlanıp, cezaevinden de isteğe bağlı olarak 1255 gün prim ödeyip toplam priminizi 5400 güne tamamlayacağınız tarihte Bağkur’dan emekli olabilirsiniz.
Şayet İngiltere’de çalışma süreniz yoksa askerlik sürenizi borçlanıp, ayrıca cezaevinden 2695 gün de isteğe bağlı prim ödeyerek toplam priminizi 5400 güne tamamlayacağınız tarihte Bağkur’dan emekli olabilirsiniz.
ENGELLİ, BABASINDAN DA AYLIK ALABİLİR Mİ?
Soru: 4/a emeklisiyim. Yüzde 60 engelliyim. SSK emeklisi babam vefat etti. Acaba babamdan yetim maaşı alabilir miyim? Hakan BAAN
Cevap: Çocuklara ana veya babasından aylık bağlanabilmesi aranan şartlardan biri de ‘kendi çalışmalarından dolayı SGK’dan gelir veya aylık bağlanmamış’ olmasıdır. Kendi çalışmanızdan dolayı 4/a kapsamında emekli aylığı aldığınızdan, babanızdan ölüm (yetim) aylığı alamazsınız.
Emekli, memura ek zam! Maaşlara oransal artış formülü, işte yeni zamlı maaşlar
Maaşlara zam geliyor. Kamu çalışanları toplu sözleşme sürecinin başlamasını bekliyor. İlk toplantı 1 Ağustos'ta yapılacak. Toplantıya hükümet ile sendikaların temsilcileri katılacak. Toplantı masasında maaşlara oransal artış var. İşte son dakika haberinin detayları...
1Emekli, memura ek zam Maaşlara oransal artış formülü, işte yeni zamlı maaşlar
Kamu görevlilerinin toplu sözleşme görüşmeleri yarın start alıyor. Sendikalar görüşme öncesi beklentilerini, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na sunmuştu.
TRT Haber'in haberine göre toplu sözleşme ile memur ve emeklilerinin 2024 ve 2025 yıllarındaki mali ve sosyal hakları belirlenecek.
İlk toplantı, 1 Ağustos Salı günü Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nda yapılacak. Peki ilk toplantıda neler masada olacak?
Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Görevlisi Tarkan Zengin konuyla ilgili şunları söyledi:
"Niyetlerin dile getirildiği bir açılış toplantısı olacaktır. Özellikle oturumlar, müzakereler daha sonraki günlerde belli olacaktır. Muhtemeldir ki o gün bir takvim belli olabilir.
Hangi hizmet kollarının ne zaman görüşüleceğine dair. Kamu çalışanlarına geneline yönelik taleplerin ne zaman görüşüleceğine dair takvim de belli olabilir."
"ÇALIŞANLARI TEMSİLEN 15 KİŞİLİK BİR HEYET MASADA OLACAK"
Toplantıya kamu işveren tarafı ve memur sendikaları yetkililerinin katılacağını belirten Zengin şu bilgileri paylaştı:
"Masada sendika taraflarında konfederasyon olarak en fazla üyeye sahip birinci ikinci ve üçüncü konfederasyonun temsilcileri oluyor. 11 hizmet kolu var.
Şu anda 11 hizmet kolunda da Memur-Sen'e bağlı sendikalar, yetkili konfederasyonlar olarak da Memur-Sen yetkili konfederasyon. Kamu-Sen masada olacak ve KESK masada olacak. Toplamda çalışanları temsilen 15 kişilik bir heyet masada olacak."
EMEKLİ MAAŞLARI NE OLMUŞTU?
Memur-Sen, sözleşme tekliflerini ve izlenecek yol haritasını belirlemek üzere 27 Temmuz'da Genişletilmiş Başkanlar Kurulunu topladı. 120 maddelik teklif kamuoyuyla paylaşıldı
Toplantıda, 74'ü yeni, 29'u korunması gereken, 17'si ise geçen toplu sözleşme döneminde çözüme kavuşturulmayan olmak üzere toplam 120 teklif üzerinde mutabık kalındı.
Maaş artış oranlarıyla birlikte kira yardımının da aralarında bulunduğu 120 maddelik teklifini 24 Temmuz'da kamuoyuyla paylaşan Memur-Sen, aynı gün teklif dosyasını Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına sundu.
Memur-Sen Genel Başkanı Ali Yalçın, 1 Ağustos itibarıyla başlayacak olan 7. Dönem Toplu sözleşme görüşmelerinde talep edecekleri zam oranları ve beklentilerine yönelik şunları kaydetti;
"Öncelikle sözün yerine gelmesi, vaadin karşılığını bulması için 22 bin liradan kaynaklı en düşük devlet memuruna eksik uygulanan bin 650 liranın başlangıçta bir defa tanzimini istiyoruz.
2 yıllık enflasyon verilerini dikkate alarak 2024 yılı için üçer aylık dönemler itibarıyla refah payı dahil birinci üç ayda yüzde 35, ikinci üç ayda yüzde 10, üçüncü üç ayda yüzde 15, dördüncü üç ayda yüzde 10 artış istiyoruz.
2025 yılı için ise Türkiye'nin ekonomik verilerinin ve enflasyon rakamlarının iyileşeceğine dair iyimser tavrımız gereği altışar aylık dönemler itibarıyla tekliflerimizi sunuyor, refah payı dahil birinci altı ayda yüzde 25 ve ikinci altı ayda yüzde 15 artış istiyoruz
2 yıllık süreçte toplamda yüzde 110 oransal artış teklif ediyoruz. Teklifimiz ile birlikte vaat yerine getirildikten sonra en düşük kamu görevlisi maaşı 2024 ocak ayında 29 bin 700 lira olmuş olacaktır"
"Bununla birlikte kamuda ücret skalasındaki çarpıklığın giderilmesi, kamu görevlilerinin özgürlüklerinin artırılması, sosyal yardımların kapsamının genişletilmesi ve emekli aylıklarının artırılması yönündeki tekliflerimizi de kısa başlıklar halinde sıralamak istiyorum.
Enflasyon farkının dönemsel artışı geçtiği aydan itibaren ödemmesini, Toplu Sözleşme ikramiyesinin aylık bin lira olarak ödenmesini, aylık 7 bin 650 lira kira yardımı verilmesini, birinci dereceye yükselmiş tüm kamu görevlilerinin ek göstergesinin 3600 olmasını ve yapılan vaadin yerine gelmesini,
Sözleşmelilerin kadroya geçiş sürecinde kapsam dışında tutulan sözleşmelilerin kadroya geçirilmesini, dini bayramlarda 4 bin 850 lira ikramiye ödenmesini, eş yardımının 2 bin, çocuk yardımının 500 lira ödenmesini ve bu yardımın emeklilere de verilmesini özellikle teklif ediyoruz."
Emekliler boyutu ile mağduriyetin herkes tarafından bilindiği Cumhur İttifakı'nın ortakları tarafından da görüldüğü gerçeğini bir kez daha hatırlatıyor, 8 bin 77 lira seyyanen zammın emekli kamu görevlilerine de yansıtılmasını özellikle ifade ediyor ve istiyoruz.
Mühendis, şube müdürü, müdür yardımcısı, şef gibi birçok ünvandaki kamu personelinin özel hizmet tazminatı ve ek ödemelerinin iyileştirilmesini istiyoruz çünkü kamuda ücret skalasında ciddi çarpıklıklar oluşmuştur. Burada hakkaniyetin sağlanması gerekiyor."
"Yardımcı hizmetler sınıfı uzun süredir gündemde tuttuğumuz, geçen toplu sözleşmede de ısrarla üzerinde durduğumuz bu toplu sözleşmede de yine masaya özellikle getirdiğimiz bir sınıf. Onun için yardımcı hizmetler sınıfının kaldırılarak bu arkadaşlarımızın genel idari hizmetler sınıfına aktarılmasını istiyoruz.
Gelir vergisinin yüzde 15'e sabitlenmesini, görevde yükselme ve ünvan değişikliği sınavlarının ihtiyari kurumların keyfine göre değil icbari olmasını KPDK'da önceden aldığımız karar gereği 3 yılı aşmayacak şekilde tüm kurumlarda görevde yükselme ve ünvan değişikliği sınavlarının zorunlu olarak yapılmasını istiyor ve teklif ediyoruz."
"2024'TE REFAH PAYI DAHİL KÜMÜLATİF YÜZDE 100,2 ZAM İSTİYORUZ"
Aynı gün açıklama yapan, Kamu-Sen Genel Başkanı Önder Kahveci de, talep edecekleri zam oranlarını ve beklentilerini kamuoyu ile paylaştı. Kahveci, 2024 yılının tamamı için refah payı dahil yüzde 100,2 zam talep ettiklerini açıkladı. 2025 yılının tamamında ise tüm maaşlara yüzde 58,4 zam istediklerini söyledi.
Kahveci ise şu ifadeleri kullandı: "2024 yılının ilk altı aylık dilimi için yüzde 40, ikinci altı aylık dilimi için yüzde 30, ayrıca ocak ayından itibaren verilen zammın üzerine yüzde 10 refah payı talep ediyoruz. 2025 yılı için ise ocak ve temmuz aylarında yüzde 20'şer artış, yine ocak ayında yapılacak zammın üzerine yüzde 10 oranında refah payı talep ediyoruz.
Enflasyon farkının ise TÜFE'nin maaşlara yapılan oransal artışların üzerine çıktığı aydan itibaren ödenmesini istiyoruz. 2024 yılının tamamı için refah payı dahil kümülatif yüzde 100,2, 2025 yılının tamamında ise refah payı dahil tüm maaşlara yüzde 58,4 zam olarak özetlenebilir.” Diye açıklamalarda bulundu.
