Ahilik teşkilatlarının temel ilkeleri arasında cömertlik, doğruluk, ilim, kanaat, riyazet, Hak'tan yana olmak ve marifet Kapısına yaklaşmak vardır.
Esnafların kendi aralarında olan dayanışması toplum üzerinde sözlerinin geçer olması da yine 13 yy’da Ahiliğin bilinen özellikleri arasındadır.
PEKİ GÜNÜMÜZDE ESNAFLARIN AHİLİK KÜLTÜRÜNÜ YAŞATMASI MÜMKÜN MÜDÜR?
Sanayi esnafı Sabahattin Şengül,Ahiliğin yolunun helal lokmadan geçtiğini vurgulayarak “Ahiliğin amacı haram yememek, doğru tartmak, ahlaklı olmaktır. Kendini üstün görmemektir. Ahlak vardır büyüklerin söze başlamadan küçüklerin başlamamasıdır” ifadelerini kullandı.
Şengül, Ahilik geleneğinin sürdürülebilirliğine ilişkin şunları söyledi: “Günümüzde bunu sağlamak çok zor eskiden bir olay olduğu zaman ustalarımıza söylerdik. Ustamızda bu problemi çözmeye çalışırdı ve sözü de geçerdi. Bu dönemde öyle ustalarımız yok kalmadı. Eskiden dayanışma vardı, birlik vardı, işi olmayan başka ustanın yanında çalışırdı. Şimdi onu göremiyoruz”.
Marangozluk yapan Ali Gökçe, esnaflar arasında ki birlik ve dayanışmanın az da olsa uygulandığını belirterek ,”Birlik ve dayanışma uygulanıyor ama eskisi kadar değil. Eskiden günün şartlarına göre daha düzenli, daha saygılı, daha itibarlıydı. Teknolojiyle beraber uzaklaştık ama yinede uygulanıyor” dedi.
Ayrıca Gökçe, “Güvenilirlik dürüstlük ticaretle uğraşanlar için hangi meslek dalında olursa olsun önemli. Arkadaşlarımız eğer dürüst olursa sahtekar olmazsa doğru çalışırsa bu ahilik sistemi devam eder” dedi.
Gökçe sözlerine, “Ahiliği bugüne uyarlarsak ahilik esnaf birlikleri içinde çıraktan ustaya kadardır. Arada bir mesafe var. Önce çırak ustanın yanında başlar. Edebi, erkanı, dürüstlüğü, temizliği doğruluğu ustadan öğrenmeye çalışır. Sonrada ustadan mesleği öğrenmeye çalışır ve böyle devam eder. Ahilik kavramı ne olursa olsun teknoloji ne kadar gelişirse gelişsin ölmez. Kapıyı fabrika yapar ama takacak kişi insandır ustadır” diyerek devam etti.
Demir ustası Cahit Atamer esnafın eskiden önemine vurgu yaparak, “Eskiden esnaf yedi eminmiş, dürüstmüş, topluma öndermiş, lidermiş. Günümüzde bunlar yok denecek kadar azaldı” Şeklinde konuştu.
Ahiliğin yaşatılmasına davette bulunan Atamer, “Bu ahilik haftasını seneden seneye yapmayalım. Bizi idare eden insanlar, büyüklerimiz gelsinler bunları tekrar yaşatmaya başlayalım. Yaşatalım ki ülke düzelsin. Bizlerde yaşayalım insanlık da yaşasın” dedi.