Kira zamlarının sınırlanması, kiracıların ani ve yüksek zamlarla karşılaşma riskini azaltırken, ev sahiplerini de kira tahsilatlarını daha dengeli bir şekilde yapmaya teşvik ediyor.
Yeni düzenleme ile kira sözleşmeleri süresi sona erdiğinde otomatik olarak bir yıl daha uzatılacak. İşte ev sahipleri ve kiracıların bilmesi gereken detaylar...
DAVA HAKKI
Ülkemizde çoğu zaman ev ve dükkân kiralamaları, ev sahipleri ile kiracılar arasında sözlü anlaşmalarla gerçekleşmekteydi. Ancak kira sözleşmesi yapan taraflar genellikle haklarını tam olarak bilmemekteydi. Özellikle ev sahiplerinin ekonomik sıkıntılar nedeniyle ardı ardına yaptığı yüksek kira zamları sonrasında, kira sözleşmeleri de büyük bir önem kazandı.
Artık kira sözleşmeleri, hem ev sahiplerini hem de kiracıları koruyacak şekilde düzenlenmektedir. Kiracıların dikkat etmeleri gereken bazı maddeler bulunmaktadır. Örneğin, kiracı bir süreli sözleşme imzaladıysa ve 1 yıllık bir kiralama anlaşması yaptıysa, sözleşmeyi yenilemezse ne olur?
Ev ve dükkan kiralamalarında, kiracılar sözleşmenin bitimine 15 gün kala herhangi bir bildirimde bulunmazlarsa, sözleşme otomatik olarak bir yıl daha uzatılmış olacaktır. Mal sahibi, uzatılan sözleşmenin bitimine kadar kira sözleşmesini sona erdiremez.
Sözleşmenin feshedilebilmesi için, mal sahibinin kendisi, çocukları, eşi veya kanun gereği bakmakla yükümlü olduğu diğer aile fertleri için konut veya dükkân ihtiyacı bulunmalıdır. Ayrıca, konut veya dükkânın ciddi bir şekilde onarım, genişletme veya değiştirme gerektiren inşaat veya imar çalışmaları nedeniyle boşaltılması gerekiyor.
Süreli sözleşmelerin sona ermesinin ardından, süresiz sözleşmelerde ise kira sözleşmesine ve iptal bildirimine uygun süreler dikkate alınarak bir ay içinde dava açılarak sözleşme sona erdirilebilir. Yani bu koşullar yerine getirildiğinde, ev veya dükkân sahibi kiracıyı çıkarma hakkına sahiptir.
KİRACININ DİKKAT ETMESİ GEREKEN SÜRE
Kira sözleşmesinin kaç yıl için yapıldığı belirsizse, kiracı mülkü istediği zaman terk edebilir. Ancak, mal sahibi kirayı başladıktan sonra 10 yıl geçtikten sonra genel hükümlere dayalı olarak fesih bildirimiyle sözleşmeyi sonlandırabilir.
Belirli süreli kira sözleşmelerinde, kiracı sözleşmeyi sonlandırmak istiyorsa 15 gün öncesinden bildirimde bulunmalıdır. Ancak kiraya verenin benzer bir hakkı yoktur. Belirli süreli kira sözleşmelerinde kiracı bildirimde bulunmazsa, sözleşme aynı şartlarla bir yıl daha uzatılır.
Sonuç olarak, kiracılar kira sözleşmesini sona erdirme hakkına sahiptir, ancak her durumda makul bir süre dikkate alınmalıdır. Ayrıca, belirli koşullarda kira sözleşmesini sonlandırma hakkına sahip olabilirler. Belirli durumlar, kiranın ödenmemesi, mülke zarar verilmesi, mal sahibi veya aile fertlerine zarar verilmesi, terör veya hırsızlık gibi suçlara karışılması gibi durumları içerebilir.
