Sonbahar geldi, salça mevsimi de başladı. Evlerde doğal salça hazırlıkları sürerken, uzmanlardan da halk sağlığı için ciddi uyarılar geldi. Tekniğine uygun yapılmayan ürünlerin felç hatta ölüm riskine varacak sonuçlar doğurabileceğini vurgulayan uzmanlar "Botulizm” riskine dikkat çektiler. Halk arasında konserve zehirlenmesi olarak bilinen “Botulizm” riskine ilişkin uyarılarda bulunan Gıda Mühendisi Selen Akbulut, konserve ürünlerin, gıda mikrobiyolojisi açısından en riskli ürünler kategorisinde değerlendirilmesi gerektiğini belirtiken, "Kavanozu açtığınızda köpürme, taşma gibi durumları gözlemliyor veya ürünün tat ve kokusunda belirgin bir değişim varsa kesinlikle tüketmeden imha etmen iz gerekir" dedi.
EN RİSKLİ GIDALAR
Taze fasulye, bamya gibi mevsim sebzelerinin yüksek pH değerine sahip olduğuna dikkat çeken Akbulut, şu uyarıları gündeme taşıdı: "Sözünü ettiğim bu ürünlerin konserve olarak saklanıyor ancak zehirlenme riskinin domates soslarına göre daha yüksek olduğu bilinmeli. Evde yapılacak konserve ürünlerin kavanoz kapakları mutlaka yeni olmalı. Konserve malzemesi sıcak dolum ile kavanoza doldurulup ağzı sıkı bir şekilde kapatılmalı. Konserveyi açıldıktan sonra tüketmek önemli. Bu nedenle büyük değil tek porsiyonluk kavanozlar tercih edilmeli. Konserveler serin, kuru ve direkt olarak güneş ışığı almayan bir yerde saklanmalı."
Geçtiğimiz yıl, Iğdır’da dört çocuk annesi C.Y. (67) evinde yaptığı sebze konservesini eşi H.Y. (68) ile birlikte tüketmiş ve çift solunum yetersizliği, konuşma bozukluğu ve çift görme şikayetiyle Iğdır Devlet Hastanesi’ne başvurmuştu. Konserveden zehirlendiği anlaşılan C.Y ise tüm müdahalelere rağmen hayatını kaybetmişti.
DOĞRU KAPLAR SEÇİLMELİ
Uzman Diyetisyen Betül Merd ise konserve salçanın oksijen maruz kaldığında hızla bozularak renk, tat ve dokuda değişikliklere neden olduğunu belirterek şöyle konuştu: "Ev yapımı salçaların depolanma, ışık, sıcaklık, havaya maruz kalma etkenlerinin azaltılması, ürünlerin daha uzun ömürlü olmasını sağlar. Domates salçasının pH seviyesi ve stabilitesi, raf ömrü için önemlidir. Domatesler doğal olarak asidiktir ve salçanın pH’ı, bozulmaya karşı duyarlılığını etkiler. Salça için doğru kaplar seçilmelidir. Kavanozlar camdan ve kapakları da hava geçirmez olmalıdır."
BİR YIL DETAYI
"Kavanozların da kullanılmadan birkaç dakika önce sıcak suda kaynatılması gerekiyor" diyen; Merd, ayrıca, "Ürünlerin kapaklarının da sıkı bir şekilde kapatılmalı. Bu işlemlerin ardından serin, güneş ışığı olmayan bir yerde muhafaza çok önemli. Evde yapılan domates ve biber salçası düzgün bir şekilde saklandığında bir yıla kadar güvenle tüketilebilirken, en iyi lezzeti elde etmek için 6, 8 ay içinde tüketmek idealdir" bilgisini paylaştı.
