Eski çağlardan bu yana kullanılan chia (çiya) tohumu içerdiği yüksek lif ve Omega-3 yağ asidiyle, enerji ve güç sağlayarak sağlıklı beslenmeye katkı sağlıyor.
Antioksidan özellikleri sayesinde kanser ve inflamatuar hastalıklara karşı koruma sağlayan chia tohumu; diyabet, kalp damar ve sindirim sistemi rahatsızlıklarına karşı da vücudu dirençli kılıyor. Cilt sağlığınaysa; yaşlanma karşıtı olarak fayda sağlıyor. Yalnız, aşırı tüketimi mide ile bağırsak sorunlarına yol açabileceğinden dikkatli kullanılması tavsiye ediliyor. Memorial Ankara Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Uzm. Dyt. Hüban Ercan, chia tohumu ve bilinmesi gerekenler hakkında açıklama yaptı.
Chia tohumu Güney Amerika, Guetemala ve Güney Meksika’ya özgü, salvia hispanica ailesine bağlı, nanegillerden olan çiçekli bir bitki türüdür. Aztek ve Mayalılar tarafından geleneksel tıbbın bir parçası olarak kullanılmış. Günümüzde ise popüler bir fonksiyonel besin kaynağıdır.. 100 gramında 42.1 gr karbonhidrat, 30.7 gr yağ ve 16.5 gr protein içeren bu mucizevi besin özellikle veganlar için iyi bir bitkisel Omega-3 deposudur. Ayrıca kalsiyum, fosfor, potasyum, magnezyum, niasin, A vitamini ile posa bakımından oldukça zengindir. Ortalama 1-2 yemek kaşığı chia tohumu günlük lif ihtiyacının %39'unu, Omega-3 ihtiyacının ise tamamını karşılıyor.
Chia tohumundaki fenolik bileşikler, antioksidan etki göstererek vücuttaki serbest radikallerle mücadele ediyor. Çoklu doymamış yağ asitleri ya da omega-3 içeriği sebebiyle kalp damar sağlığını destekleyen chia tohumunun çözünüyor. Lif içeriği bağırsak hareketlerini düzenleyerek, kan şekerini dengeleyerek, tokluk süresini uzatarak, kilo vermeyi kolaylaştırıyor. Sütten altı kat fazla kalsiyum içerdiği bilinen mucizevi tohum bu yönüyle de kemik erimesi hastalığı olanlar ile süt ve süt ürünlerine karşı duyarlı kişilerin kalsiyum ihtiyacını önemli ölçüde karşılanıyor. Ayrıca gluten içermediği için çölyak hastaları tarafından da gönül rahatlığıyla tercih ediliyor.
GÜNDE 2 YEMEK KAŞIĞI ÖNERİLİYOR
Gıda sanayinde su tutucu ve kıvam artırıcı olarak kullanılabilen chia tohumunun bireysel tüketiminde miktar oldukça önemlidir. Aşırı tüketimi mide sorunlarına ve bağırsaklarda fazla hareketliliğe yol açabileceğinden günlük 2 yemek kaşığı sınırlamasına özen gösterilmesi gerekiyor. Ayrıca hipotansiyonu olanlar ve kan basıncını düşüren ilaç kullananlar da chia tohumu kullanımı konusunda mutlaka bir uzmana danışılması gerekiyor. Chia tohumu alerjik bir bünyeye sahip olanlar için de dikkatli tüketilmesi gereken bir besin kaynağıdır.
5 YAŞIN ALTINDAKİLER İLE HAMİLELER DİKKAT!
Bilimsel çalışmalarda kesin bir yaş belirtilmese de chia tohumu genellikle 5 yaş altındakilere önerilmiyor. 5-18 yaş arası çocuklarda ise günlük tüketimi 2 yemek kaşığından az olması gerekiyor. Hamilelere ve emziren annelere gelince; bu gruptakilerin chia tohumu kullanmaları pek tavsiye edilmiyor.
