Fiyat artışlarında, dünyanın en büyük kahve üretim bölgelerindeki ekonomik ve çevresel faktörler etkili olurken iklim krizi nedeniyle yıllar geçtikçe kahve üretimi azalabilir.
Analist Judy Ganes, küresel piyasalarda işlem gören kavrulmamış çekirdeklerin maliyetinin artık rekor seviyede olduğunu söylüyor.
Peki bu noktaya nasıl geldik ve bu durum sabah kahvenizi ne kadar etkileyecek?
2021'de, dünyanın en büyük Arabica çekirdeği üreticisi olan Brezilya'daki ani bir don ürünlere zarar verdi. Arabica, baristaların en çok kullandığı kahve çekirdeklerinden.Bundan doğan çekirdek açığıyla, alıcılar, genellikle hazır karışımlarda kullanılan Robusta çekirdeklerinin birincil üreticisi olan Vietnam gibi ülkelere yöneldi.
Ancak oradaki çiftçiler de, bölgenin neredeyse on yıldır gördüğü en kötü kuraklıkla karşı karşıya kaldı.
Vietnam'ın Ho Chi Minh şehrinden kahve danışmanı Will Firth'e göre, iklim değişikliği kahve bitkilerinin gelişimini ve bu da çekirdek verimini etkiliyor. Böylece Vietnamlı çiftçiler kokulu, sarı bir meyveye, durian'a yöneldi.
Stoklar 'neredeyse tükendi'
Tayland, Japonya, Singapur ve Hong Kong'da kokusu nedeniyle toplu taşımada yasaklanan meyve, Çin'de popülerleşiyor.
BBC Türkçe'nin haberine göre Vietnamlı çiftçiler de, bu gelişen pazardan para kazanmak için kahve üretimi yerine durian üretiyor.
Vietnam'ın Çin'deki durian pazar payı 2023 ile 2024 arasında neredeyse iki katına çıktı ve bazıları mahsulün kahveden beş kat daha kazançlı olduğunu tahmin ediyor.
Uluslararası Kahve Örgütü'ne göre, Robusta kahve ihracatı Haziran ayında bir yıla kıyasla yüzde 50 düştü ve stoklar artık "neredeyse tükendi".
Kolombiya, Etiyopya, Peru ve Uganda'daki ihracatçılar öne çıktı. Ancak sıkışık bir pazarı rahatlatacak kadar üretim yapamadılar.
Ganes, bunun Robusta talebinin artmaya başladığı, dünyanın daha fazla arz için çabaladığı bir zamanda olduğunu söylüyor.
Bu, Robusta ve Arabica çekirdeklerinin artık ham madde piyasalarında rekor seviyelere yakın işlem gördüğü anlamına geliyor.
'Kahve, evde yaparsanız hala çok ucuz'
Peki, değişen küresel kahve ekonomisi, caddedeki kahvenizin fiyatını gerçekten etkiliyor mu?
Bu, ihtimal dahilinde.
Toptancı Paul Armstrong, kahveye yakında daha fazla para ödeyeceğimizi söylüyor. Önümüzdeki aylarda bazı sözleşmelerinin sona ermesiyle birlikte, hizmet verdiği kafelerin daha yüksek maliyetleri müşterilerine yansıtıp yansıtmamaya karar vermek zorunda kalacaklarını da ekliyor.
Firth, yine de sektörün bazı kesimlerinin diğerlerinden daha fazla risk altında olacağını belirtiyor.
En fazla etkilenenin ticari miktardaki kahve olduğunu ifade eden Armstrong, yüksek piyasa fiyatının mutlaka daha yüksek perakende fiyatlarına dönüşmeyebileceğini ekliyor.
Brezilya'daki FAFCoffees'in CEO'su Felipe Barretto Croce, tüketicinin fiyat artışını hissettiğini ifade ediyor.
Ancak bunun çekirdek maliyetinden ziyade çoğunlukla kira ve işçilik gibi artan maliyetlerden kaynaklandığını savunuyor.
"Lüks bir ürün olan kahve, evde yaparsanız hala çok ucuz."
Ayrıca, düşük kaliteli çekirdeklerin maliyetinin artmasından dolayı, yüksek kaliteli kahve ile arasındaki fiyat farkının azaldığını vurguluyor.
Kahve üretecek alanlar azalıyor
Croce'a göre, dünyadaki kahvenin üçte birini üreten Brezilya'daki yaklaşan ilkbahar mahsulü heyecanla bekleniyor. Yağmur, sağlıklı bitkiler ve çiçeklenme çok önemli.
Ancak, yağmur az olursa, bu durum gelecek yılki mahsul için verim tahminlerinin düşeceği ve piyasa stresinin devam edeceği anlamına geliyor.
Uzun vadede, iklim değişikliği küresel kahve endüstrisi için ciddi zorluklar yaratıyor.
2022'den itibaren yapılan bir araştırma, sera gazı emisyonlarını önemli ölçüde azaltsak bile, kahve yetiştirmek için en uygun alanın 2050'ye kadar yüzde 50 oranında azalabileceği sonucuna vardı.
