Hz. ALİ'NİN OĞLU HASAN’A ÖLMEDEN ÖNCE YAPTIĞI TAVSİYE ETTİĞİ SEKİZ TEMEL İLKE
Oğulları Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin'e Son Sözleri (Vasiyeti)
BABAM...!
Oğlum...! Neden ağlıyorsun? BABA, hava sıcak olsa da üşüyorum. Oğlum...! Ben hakkın davetine icabet ediyorum. Ayrılık zamanı mı geldi BABA. Gidiyorsan seni kim karşılayacak BABA. Ben seni orda nerde bulurum BABA. Peygamber torunu Hz. Hasan.
Babası olan dört mevsim yaşar, babası ölen kışta kalır, hep odunsuz yaşar. Yollara bakar, belki gelen babamdır diye. Dostluklar hep yalanmış BABA. Bayram gelmiş neyime BABA. Sen gittin gideli gülmedik be BABA. Bir of çeksem karşıki dağlar yıkılır BABAM. Peygamber torunu Hz. Hüseyin.
Tarihten günümüze iktidar uğruna maddi ve manevi güzel insanların hep öldürülmesi dikkat çekicidir. Hz. Ömer, Hz. Osman, Hz. Ali, Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin gibi pek çok güzel insanlar ve daha sonraları pek çok devlet adamları hep entrikalarla öldürülmesi bir sosyal gerçekliği ortaya koymaktadır. İktidar kavgalarının tarihten günümüze sürmekte olduğu anlaşılmaktadır.
Peygamberden sonra yönetime kim geçecektir. Yönetme yetkisi kimden ve nasıl alınacaktır. Her bir insandan mıyoksa sadece seçkin akil insanlardan mı yani ehlü’l hal ve’lakd usulü mü uygulanacaktır. Tarihten günümüze idare hukuku alanında ciddi problemlerimiz olmuştur. Peygamberden sonra halifeliğe kimin geçeceği konusunda ciddi ayrışmalar yaşanmıştır. İslam toplumunun 4. halifesiHz. Aliİbn Mülcem tarafından camide namaz esnasında suikasta uğramış, sonra da ahiret yolculuğuna çıkacağını hissetmiştir. Dünyadaki son gününde yaptığı tavsiyeler dikkat çekicidir. Her birimizi yakından ilgilendirdiği için gölgede kalsın istemedim.
Hz. Ali suikastta uğrayınca evine gelmişti. Oğlu Hasan ağlayarak odasına girmişti. Oğluna niçin ağlıyorsun oğlum dedi. Neden ağlamayayım sen ahiretin ilk gününü ve dünyanın da son gününü yaşıyorsun. Ben ise babamı kaybediyorum.
احفظعنيأربعاوأربعا،قال: وماهنياأبت؟
Oğlum sana söyleyeceğim şu dörder öğütten ibaret şu sekiz tavsiyemi dinlerseniz dünyada hiçbir zarar görmezsin buyurdu. Hz. Hasan onlar nedir babacığım dedi. Hz. Ali oğlum:
1إنأغنىالغنىالعقل
En büyük zenginlik akıldır.
Akıl, insanların geneline verilen özel bir vahiydir. Aklı olmayanın dini de yoktur. Akıl nimeti insan olma niteliğidir. Hayatta en büyük zenginliğin akıl olduğunu veciz bir ifade ile dile getirmiştir. Cehaletle mücadele için de ana ilkeye dikkat çekmiştir.
2.وأكبرالفقرالحمق
En büyük fakirlik ahmaklıktır. Fakirlik insanın düşmanıdır. Bu düşmanı yenmek için çalışmak gerekir. Emek gelirin kaynağıdır. Çalışmanın gerekliliğine dikkat çekmiştir. Başkasına yük olmamak, asalak yaşamamak için fakirlikle mücadeleye dikkat çekmiştir
3. وأوحشالوحشةالعجب
En büyük vahşet kibirliliktir. Bilmediğini bilmek, insan olduğunu farketmek gerekir. Kibirli insan, kendini beğenen toplum içerisinde taban da bulamaz
4. وأكرمالكرمحسنالخلق
En büyük ikram güzel ahlaklı olmaktır. Hayatta güzel ahlaktan daha büyük sermaye yoktur. İnsan için en büyük ikram, edebi ve ahlakı güzel olandır.
قال: فالأربعالأخرى Babacığım diğer dördü nedir?
- قال: إياكومصاحبةالأحمق؛فإنهيريدأنينفعكفيضرك،
Ahmak insandan sakının. Çünkü ahmak insan sana fayda vermek istese de zarar verir. Gerçekten cahil dostun olacağına akıllı düşmanın olsun derler.
2. وإياكومصادقةالكذاب؛فإنهيقربعليكالبعيدويبعدعليكالقريب
Yalancı insandan da sakının. Çünkü yalancı sana uzağı yakın yakını da uzak gösterir. Yalanla iman bir arada durmaz. Yalan konuşan insan trafiğe çıkan frensiz araba gibidir. Sigorta yapmadan trafiğe çıkmamalıdır.
3. وإياكومصادقةالبخيل؛فإنهيقعدعنكأحوجماتكونإليه
Cimri insandan da sakının. Çünkü cimri insan en muhtaç olduğun durumda ihtiyacın olan şeyi senden esirger. Hani derler ya ne kokar ne de bulaşır insan tipidir.
4. وإياكومصادقةالفاجر؛فإنهيبيعكبالتافه
Fâcir insandan da sakının. Çünkü kötü arkadaş seni kötülüğe alıştırır ve ucuza satar. Hayatta en tehlikeli kişi kötü arkadaştır.
Sonra Hz. Ali (ra) vasiyetini yazarak, “Lâ ilâhe illallah” diyerek ruhunu Rabbine teslim etti. Allah ondan razı olsun. Saygılarımla. Prof Dr Hadi Sağlam
